Chỉ lệnh kỹ thuật từ châu Âu và yêu cầu bảo vệ quyền lợi hành khách
Theo thông tin từ Cục Hàng không Việt Nam, vào lúc 23 giờ ngày 28/11 (tức 16 giờ quốc tế - UTC), nhà sản xuất máy bay Airbus đã gửi điện cảnh báo khẩn (AOT) tới các nhà khai thác trên toàn cầu. Đồng thời, Cơ quan An toàn Hàng không Châu Âu (EASA) cũng ban hành Chỉ lệnh đủ điều kiện bay khẩn cấp (EAD) số 2025-0268-E. Nội dung chỉ lệnh yêu cầu các hãng hàng không đang khai thác dòng máy bay A319, A320 và A321 phải thực hiện thay thế thiết bị hoặc cập nhật phần mềm điều khiển máy tính ELAC (hệ thống điều khiển độ cao và hướng bay). Thời hạn chót để hoàn thành việc này là trước chuyến bay đầu tiên khởi hành sau 23 giờ 59 UTC ngày 29/11/2025 (tức 6 giờ 59 phút ngày 30/11/2025 giờ Việt Nam).
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, Cục Hàng không Việt Nam đã tổ chức cuộc họp với các đơn vị vận tải trong nước. Số liệu báo cáo nhanh đến 5 giờ 30 phút sáng ngày 29/11 cho thấy có 81 trên tổng số 169 tàu bay A320/A321 của các hãng hàng không Việt Nam nằm trong diện bị ảnh hưởng bởi cảnh báo kỹ thuật này. Trước tình huống cấp bách, Cục Hàng không đã ban hành Công điện số 5924/CĐ-CHK yêu cầu các hãng tuân thủ tuyệt đối nội dung của EAD 2025-0268-E.
Cơ quan quản lý nhấn mạnh việc các hãng cần rà soát kế hoạch khai thác và điều chỉnh lịch bay phù hợp dựa trên tiến độ khắc phục kỹ thuật. Đối với hành khách chịu tác động do việc thay đổi lịch trình, các hãng hàng không phải có trách nhiệm thông báo kịp thời trên mọi kênh thông tin. Cục Hàng không cũng yêu cầu các đơn vị vận chuyển hỗ trợ tối đa cho khách hàng trong việc thay đổi hành trình, bao gồm việc không thu phí đổi chuyến, hoàn vé và ưu tiên bố trí chuyến bay gần nhất. Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) được giao nhiệm vụ phối hợp chặt chẽ để đảm bảo an ninh, an toàn tại các cảng hàng không trong giai đoạn điều chỉnh lịch bay này.
Phản hồi từ các hãng bay: Vietnam Airlines hoàn tất cập nhật, Bamboo và Vietravel nằm ngoài diện ảnh hưởng
Trước yêu cầu kỹ thuật khắt khe về thời gian từ nhà sản xuất, các hãng hàng không trong nước đã nhanh chóng đưa ra thông báo chính thức về tình trạng đội bay. Vietnam Airlines cho biết hãng đã nhận được yêu cầu từ Airbus và Cục Hàng không Việt Nam. Hãng hàng không quốc gia đã triển khai quy trình kiểm tra và cập nhật phần mềm ngay trong đêm 28 và rạng sáng 29/11 tại các cơ sở kỹ thuật ở Nội Bài, Đà Nẵng và Tân Sơn Nhất. Đại diện hãng khẳng định đơn vị có đầy đủ công cụ và hướng dẫn kỹ thuật để thực hiện việc cập nhật với thời gian trung bình khoảng một giờ cho mỗi tàu bay. Vietnam Airlines cam kết hoàn thành toàn bộ công việc trước thời hạn 6 giờ 59 phút ngày 30/11, đảm bảo hoạt động khai thác của Vietnam Airlines Group trong các ngày cao điểm cuối tháng diễn ra bình thường.
Về phía các hãng hàng không tư nhân, Vietravel Airlines xác nhận toàn bộ đội bay A320 và A321 hiện tại của hãng không thuộc cấu hình bị ảnh hưởng bởi cảnh báo kỹ thuật từ Airbus và EASA. Do đó, lịch trình khai thác thương mại của hãng không chịu tác động từ sự việc này. Đơn vị này cũng cam kết duy trì kênh liên lạc với nhà sản xuất để cập nhật các hướng dẫn mới nếu có.
Tương tự, Bamboo Airways đã tiến hành rà soát kỹ thuật ngay trong đêm 28/11. Kết quả kiểm tra cho thấy đội bay A319/A320/A321 của hãng không nằm trong diện phải thay thế thiết bị hay cập nhật phần mềm theo chỉ lệnh EAD lần này. Hoạt động vận chuyển hành khách của Bamboo Airways vẫn diễn ra theo đúng kế hoạch đã công bố.
Mặc dù mức độ ảnh hưởng khác nhau, cả ba hãng hàng không đều thống nhất nguyên tắc đặt an toàn bay lên hàng đầu và tuân thủ nghiêm ngặt các khuyến cáo từ nhà chức trách cũng như nhà sản xuất máy bay. Các đơn vị đang tiếp tục phối hợp chia sẻ nguồn lực và vật tư để đảm bảo tiến độ kỹ thuật chung của toàn ngành, hạn chế tối đa việc hủy chuyến ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại của người dân.
