TP Hồ Chí Minh: Ghi nhận một bệnh nhi viêm não do cúm gia cầm H5N1

Cụ thể, bệnh nhi L.B.A. được chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 1 vào ngày 13/4 từ Bệnh viện tỉnh Tây Ninh, với chẩn đoán ban đầu là viêm màng não. Trước đó, ngày 11/4, bệnh nhi khởi phát các triệu chứng sốt, đau đầu và nôn ói nhiều lần. Sau hai ngày điều trị tại bệnh viện tỉnh, tình trạng không cải thiện, bệnh nhi được chuyển lên Bệnh viện Nhi Đồng 1.

Tại thời điểm nhập viện, bệnh nhi có tình trạng ngủ gà, nói lẫn, cổ gượng nhẹ lúc nhập viện và được chẩn đoán theo dõi viêm não. Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã tiến hành lấy mẫu dịch não tủy và dịch hô hấp để xét nghiệm tại Khoa Xét nghiệm Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới.

Ngày 17/4, kết quả xét nghiệm PCR dịch não tủy cho thấy dương tính với cúm A(H5N1); xét nghiệm PCR mẫu bệnh phẩm hô hấp cho kết quả âm tính với cúm. Để khẳng định lại chẩn đoán, Bệnh viện Nhi Đồng 1 tiếp tục gửi mẫu bệnh phẩm đến Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh.

Đến ngày 18/4, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh xác nhận kết quả xét nghiệm dương tính với cúm A(H5N1) trên mẫu dịch não tủy và âm tính với virus cúm trên mẫu ngoáy mũi họng. Viện Pasteur cũng đã có công văn khẩn báo cáo về Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế.

Hiện tại, bệnh nhi vẫn đang được cách ly và điều trị tích cực tại khoa Hồi sức nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1. Tình trạng của bệnh nhi được ghi nhận là thở đều qua máy thở, mở mắt tự nhiên, sốt 38,5°C và các chỉ số sinh hiệu tạm ổn định.

Ngay sau khi có kết quả xét nghiệm sơ bộ, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP Hồ Chí Minh (HCDC) phối hợp với Bệnh viện Nhi Đồng 1 và Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Tây Ninh tiến hành điều tra dịch tễ học và xử lý ổ dịch theo quy định.

Thông tin ban đầu cho thấy, trẻ có tiếp xúc với gà chết hàng loạt tại nhà bà ngoại cách đây hai tuần. Bệnh nhi là con thứ hai trong gia đình và có tiền sử tim bẩm sinh (thông liên thất) đã được phẫu thuật tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 khi mới 2 tháng tuổi.

Các chuyên gia truyền nhiễm nhận định đây là một trường hợp hiếm gặp, khi virus cúm gia cầm A(H5N1) gây tổn thương hệ thần kinh trung ương mà không tấn công vào đường hô hấp. Thông thường, virus cúm gia cầm A(H5N1) gây bệnh ở gia cầm, thủy cầm và con người có thể nhiễm bệnh khi tiếp xúc gần với gia cầm nhiễm bệnh. Bệnh thường biểu hiện dưới dạng viêm phổi nặng (hội chứng nguy hô hấp cấp ARDS) với tỷ lệ tử vong trên 50%. May mắn là đến nay, virus cúm A(H5N1) chưa có khả năng lây từ người sang người.

Trước đây, trường hợp viêm não do cúm H5N1 cũng đã được ghi nhận trong y văn thế giới. Trong đợt bùng phát cúm gia cầm H5N1 ở người tại Đồng Tháp năm 2004, nhóm chuyên gia Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) phối hợp với Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã phát hiện virus cúm A(H5N1) trong dịch não tủy của hai trẻ có triệu chứng tiêu chảy nặng, co giật, hôn mê và tử vong, nhưng không có biểu hiện bệnh ở đường hô hấp. Kết quả này đã được công bố trên tạp chí New England Journal of Medicine năm 2005.

Sở Y tế đã báo cáo vụ việc lên Bộ Y tế và chỉ đạo Bệnh viện Nhi Đồng 1 tiếp tục tích cực điều trị cho bệnh nhi, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định phòng chống lây nhiễm, đồng thời phối hợp với các chuyên gia truyền nhiễm từ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và OUCRU để nghiên cứu sâu hơn về trường hợp đặc biệt này.

Để chủ động phòng, chống dịch cúm A(H5N1) lây từ gia cầm sang người, Sở Y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp sau: Không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc; hạn chế tiếp xúc, giết mổ, ăn các loại động vật hoang dã, đặc biệt là chim; không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc; khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ, sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn; ăn chín, uống chín; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.

Khi có biểu hiện cúm như sốt, ho, đau ngực, khó thở có liên quan đến gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế.