Bộ Nội vụ lý giải vì sao không giữ lại thị xã, thành phố thuộc tỉnh

Họp báo cung cấp thông tin báo chí của Bộ Nội vụ - Ảnh: VGP/TG

Tại cuộc họp báo của Bộ Nội vụ ngày 28/4, phóng viên đặt câu hỏi về việc tới đây cả nước thực hiện chủ trương không tổ chức cấp huyện, trong 696 đơn vị hành chính cấp huyện hiện nay có 87 thành phố thuộc tỉnh và thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương sẽ không còn. Rất nhiều chuyên gia, nhà khoa học và nhiều người dân rất ủng hộ chủ trương này.

Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng nên giữ lại các thành phố này bằng cách xem các thành phố là một loại hình trong cấp chính quyền địa phương cơ sở. Vậy ý kiến của Bộ Nội vụ về việc này như thế nào?

Trả lời vấn đề này, ông Phan Trung Tuấn, Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) cho biết, đề xuất ban đầu của Bộ Nội vụ vẫn có mô hình thành phố, thị xã thuộc tỉnh và xác định là một đơn vị hành chính cấp cơ sở. 

“Theo đề xuất ban đầu của chúng tôi, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gồm cấp tỉnh và cấp cơ sở. Trong đó, cấp cơ sở bao gồm xã, phường, đặc khu, thành phố, thị xã”.

Tuy nhiên, khi trình lên cấp có thẩm quyền đã cân nhắc rất kỹ việc này. Bộ Chính trị đã 3 lần xem xét, cho ý kiến về đề án, cân nhắc rất kỹ vì sao không giữ lại thị xã, thành phố thuộc tỉnh.

"Lý do bởi chúng ta đã thống nhất chủ trương bỏ hoàn toàn cấp huyện, cấp cơ sở chỉ còn cấp xã. Mặt khác, có yếu tố tâm lý sợ tác động, ảnh hưởng đến nhiều người dân. Họ sẽ băn khoăn vì sao Trung ương chủ trương bỏ cấp huyện mà vẫn giữ lại thành phố, thị xã hiện đang là cấp huyện", ông Tuấn giải thích.

Sau khi cân nhắc rất kỹ, Bộ Chính trị, Trung ương thống nhất tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bỏ hoàn toàn cấp huyện. Bộ Chính trị, Trung ương cũng thống nhất tổ chức mô hình tương đối gọn nhẹ, để bảo đảm hướng tới phục vụ người dân tốt nhất, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả, chính quyền cấp cơ sở gần dân, sát dân…

Theo đó, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ có tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; cấp xã chỉ còn xã, phường, đặc khu (tổ chức ở các địa bàn hải đảo). Tới đây sẽ có khoảng 12-13 đặc khu theo phương án trình của các địa phương.

Đối với việc đặt tên đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp, ông Tuấn cho biết, việc này đã được "giao toàn quyền cho địa phương".

Căn cứ quy định tại Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15, địa phương chủ động việc đặt tên, đổi tên của đơn vị hành chính cấp xã cho phù hợp với thực tiễn của địa phương, đảm bảo tên gọi dễ đọc, dễ nhớ, ngắn gọn, bảo đảm tính hệ thống, khoa học, phù hợp với các yếu tố truyền thống lịch sử, văn hóa của địa phương và được nhân dân địa phường đồng tình ủng hộ.

"Có thể dùng tên xã cũ, tên danh nhân, địa danh lịch sử hoặc dùng tên cấp huyện cũ đặt tên cho xã phường mới, là do địa phương quyết định. Cần làm sao để việc đặt tên xã phường mới hiệu quả trong việc quản lý và tạo đồng thuận nhất của người dân", ông Tuấn nêu quan điểm.

Đề cập đến các nhiệm vụ của cấp tỉnh và cấp xã sau sắp xếp, ông Tuấn cho biết, cơ bản nhiệm vụ của cấp tỉnh hiện nay sẽ giữ nguyên. Còn các nhiệm vụ của huyện thì sẽ chuyển cơ bản về cho cấp xã, một số rất ít các nhiệm vụ là sẽ do cấp tỉnh quản lý ví dụ như bệnh viện hoặc các đơn vị sự nghiệp công lập hiện nay đang tổ chức theo địa bàn liên huyện thì sẽ thuộc cấp tỉnh quản lý. ẫn>ính>

"Còn cơ bản các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp huyện hiện nay sẽ chuyển về cho cấp xã mới. Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đang được xây dựng và trình kỳ họp Quốc hội tới đây cũng được thiết kế theo hướng như vậy", ông Tuấn cho hay.ình>ửa>ẫn>ính>

Về việc bố trí nhà công vụ, xe đưa đón cán bộ, công chức (nếu có) tại các địa phương sau khi sáp nhập, ông Tuấn cho biết, Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15 ngày 14/4/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 đã quy định điều này.

Cụ thể, tại khoản 2 Điều 12 như sau: "Chính quyền địa phương cấp tỉnh nơi dự kiến bố trí trung tâm chính trị - hành chính của đơn vị hành chính cấp tỉnh dự kiến hình thành sau sắp xếp có trách nhiệm chủ động cân đối, bố trí ngân sách để đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp các trụ sở làm việc được tiếp tục sử dụng phục vụ hoạt động của đơn vị hành chính sau sắp xếp; quan tâm bố trí nhà ở công vụ, phương tiện phục vụ công tác và nhu cầu đi lại cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp để ổn định điều kiện làm việc tại đơn vị hành chính sau sắp xếp; hướng dẫn, tạo điều kiện để chính quyền địa phương cấp xã sau sắp xếp cân đối ngân sách để đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở làm việc, bảo đảm điều kiện làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị tại đơn vị hành chính cấp xã".

Thu Giangình>ửa>ẫn>ính>

ình>ửa>ẫn>ính>

Tham khảo thêm

Tham khảo thêm

Bộ Nội vụ làm việc xuyên lễ để hoàn thiện hồ sơ Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã

Tham khảo thêm

Đề xuất chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố