Tự nhận sân sau của tổng thầu xây dựng nhà ở xã hội N01 Tây Nam Linh Đàm, rao bán chênh tiền tỉ
Như Báo Lao Động phản ánh trong loạt bài trước, nhu cầu nhà ở xã hội (NOXH) dành cho người thu nhập thấp hiện rất lớn, trong khi nguồn cung lại hạn chế. Chính tâm lý lo sợ không thể tranh suất khi làm hồ sơ mua NOXH khiến nhiều người dân dễ dàng tin vào những lời rao có cánh.
Chỉ cần xuất hiện thông tin một dự án NOXH sắp triển khai, ngay lập tức các tin rao suất ngoại giao, mua chênh để chắc suất, hay đi cửa sau tràn lan trên các diễn đàn, nhóm mạng xã hội. Những lời mời chào này đánh trúng tâm lý nôn nóng muốn có nhà của người dân, biến giấc mơ an cư trở thành cái bẫy tài chính đầy rủi ro.
Sau khi khẳng định có thể giúp khách mua chênh tại nhiều dự án NOXH ở Hà Nội, với mức chênh từ 450 triệu đồng đến hơn 3 tỉ đồng, nhờ "mối quan hệ với nhà thầu lớn", Hải (tên nhân vật đã thay đổi) đã hướng phóng viên đến dự án NOXH N01 Tây Nam Linh Đàm (khu đô thị Linh Đàm, thành phố Hà Nội).
Người này cam kết sẽ đưa phóng viên ký hợp đồng đặt cọc trực tiếp với tổng thầu là Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng VINA 2. Để tăng độ tin cậy, Hải hẹn phóng viên đến trực tiếp xem dự án N01 Tây Nam Linh Đàm.
Tại đây, Hải cùng một người đàn ông khác tự xưng là môi giới, liên tục thuyết phục phóng viên đặt cọc. Theo lời họ, dù là NOXH, nhưng dự án sẽ được bán với giá hơn 47 triệu đồng/m2, trong đó, giá ký hợp đồng với "chủ đầu tư" là 42,6 triệu đồng/m2, phần còn lại là "tiền chênh" phải trả cho môi giới.
Thế nhưng, ghi nhận của Báo Lao Động vào cuối tháng 10.2025, khu đất được giới thiệu là nơi xây dựng tòa NOXH N01 Tây Nam Linh Đàm hoàn toàn yên ắng, chỉ là một bãi đất trống, cỏ mọc um tùm, chưa hề có dấu hiệu thi công hay tập kết vật liệu, máy móc.
Tiếp tục theo hướng dẫn của Hải, chúng tôi được dẫn đến một địa chỉ được giới thiệu là trụ sở của Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng VINA 2, nằm trong khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ, đường Nghiêm Xuân Yêm (TP Hà Nội).
Tại tầng 2 của tòa nhà, trong căn phòng kín, chúng tôi được gặp một phụ nữ tên Linh (tên nhân vật đã thay đổi) giới thiệu là người đại diện chủ đầu tư. Tuy nhiên, người phụ nữ này không hề đưa ra những giấy tờ, hồ sơ liên quan đến Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng VINA 2 (tổng thầu dự án) như giới thiệu ban đầu của Hải với chúng tôi.
Ngược lại, Linh lại đưa ra loạt giấy tờ liên quan đến hai công ty là: CTCP Tập đoàn Đầu tư A Group và CTCP Marina Holding, trong đó CTCP Marina Holding giới thiệu là đơn vị được CTCP Tập đoàn Đầu tư A Group giao cho tư vấn về điều kiện, thủ tục và cung cấp thông tin các sản phẩm thuộc dự án tòa chung cư NO1 - Khu đô thị Tây Nam Linh Đàm.
Người phụ nữ tên Linh khẳng định hai đơn vị này cùng hệ sinh thái với chủ đầu tư và tổng thầu dự án là Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng VINA 2.
Sau đó, Linh đưa cho chúng tôi một phiếu đề nghị tư vấn và ủy thác nộp hồ sơ dự án NO1 Tây Nam Linh Đàm. Trong phiếu này ghi nội dung: "Cá nhân khách hàng đã tự nghiên cứu và hiểu rõ các sản phẩm bất động sản của dự án là sản phẩm dự kiến hình thành trong tương lai… Tôi tự nguyện đề xuất nhu cầu đăng ký mua sản phẩm bất động sản này".
Theo phiếu đề nghị tư vấn và ủy thác nộp tiền cho CTCP Marina Holding, khách hàng sẽ tự nguyện ủy thác cho công ty khoản tiền 500 triệu đồng (đợt 1); đợt 2 là 200 triệu đồng trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày phiếu đề nghị ủy thác được công ty chấp thuận và đợt 3 phải đóng thêm 200 triệu đồng tới khi có thông báo nộp tiền.
Khi chúng tôi hỏi Marina Holding có quan hệ như thế nào với Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng VINA 2, nhân viên tên Linh cho biết: "Bên em là công ty con, làm từng nhiệm vụ. Ví dụ, Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Linh Đàm ký với CTCP Tập đoàn Đầu tư A Group để phát triển về thi công thì CTCP Tập đoàn Đầu tư A Group sẽ ủy quyền cho Marina Holding để làm hồ sơ tư vấn. CTCP Tập đoàn Đầu tư A Group và Marina Holding là một hết, cùng một hệ sinh thái. Sau khi ký hợp đồng mua bán thì khách hàng mới ký với Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Linh Đàm".
Tại buổi làm việc, Linh cho hay, đối với dự án NOXH, số tiền mà khách hàng đặt cọc và nộp tiền chênh không được gọi là giao dịch mua bán. Trên giấy tờ chỉ ghi là Phiếu ủy thác tư vấn.
Khi chúng tôi định chụp lại những giấy tờ này, Linh lập tức giằng lại và nói: "Giấy tờ này, anh chị không được chụp gửi ra ngoài đâu".
Khi phóng viên đặt câu hỏi: "Vì sao không ký trực tiếp với chủ đầu tư như hứa hẹn ban đầu, mà phải qua các đơn vị trung gian?", Linh giải thích rằng phải "qua từng bước một", ví dụ như Marina Holding sẽ là đơn vị "tư vấn làm hồ sơ" sau khi hoàn thiện hồ sơ mới được "ký với Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Linh Đàm".
Nữ nhân viên này tiếp tục cho hay, Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Linh Đàm là chủ đầu tư của 4 dự án nhà ở tại Tây Nam Linh Đàm, trong đó có dự án NOXH N01. Do đó, không thể cho CTCP Tập đoàn Đầu tư A Group đứng tên được.
"Chính vì vậy, Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Linh Đàm vẫn phải đứng tên để ký hợp đồng mua bán, nhưng bản chất bên CTCP Tập đoàn Đầu tư A Group đã mua lại tòa NO1 rồi, nên bên em sẽ phát triển dự án và thi công", Linh nói, đồng thời khẳng định: "Phải chấp nhận giai đoạn này mua không có giấy tờ gì hết thì mới mua được và có giá đó. Những khách hàng như anh chị lên ký đều là suất ngoại giao hết, người bình thường không bao giờ mua được đâu".
Mặc dù tư vấn rất chuyên nghiệp, nhưng phần lớn nội dung mà nhóm người này cung cấp trái quy định pháp luật về NOXH, từ việc mua bán chênh, đặt cọc giữ suất, đến hình thức suất ngoại giao; đồng thời đặt người mua vào rủi ro mất trắng tiền khi không có bất kỳ giá trị pháp lý nào bảo đảm quyền sở hữu.
Sau khi nhận thấy nhiều điểm bất thường, phóng viên quyết định không giao dịch. Tuy nhiên, nhóm người này vẫn đuổi theo, năn nỉ, thuyết phục ký cọc với lý do "suất hiếm, sắp hết".
"Phải hiểu đơn giản thế này, không có chủ đầu tư dự án NOXH nào được phép trực tiếp bán hàng. Các anh chị đâu biết trong nội bộ họ có bao nhiêu công ty con mà kiểm tra. Nếu các anh chị không đặt cọc, em không giữ chỗ cho đâu", cò môi giới tên Hải cho hay.
Không có cá nhân, tổ chức nào được phép "chạy suất" nhà ở xã hội
Trao đổi với Lao Động, Luật sư Lê Thị Thùy - Giám đốc Công ty Luật TNHH Fric (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, NOXH là loại hình bất động sản đặc thù, được Nhà nước hỗ trợ nhằm giúp người có thu nhập thấp có cơ hội sở hữu nhà ở với giá ưu đãi.
Tuy nhiên, lợi dụng nhu cầu lớn và sự thiếu hiểu biết về pháp lý của người dân, nhiều đối tượng đã thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng các thủ đoạn tinh vi.
Một trong những chiêu trò phổ biến nhất là hứa hẹn suất nội bộ, suất ngoại giao. Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 38 Nghị định 100/2024-NĐ-CP (ngày 26.7.2024) và Điều 76, Luật nhà ở 2023, mọi giao dịch mua bán NOXH phải tuân thủ quy trình xét duyệt nghiêm ngặt từ chủ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước. Không có cá nhân hay tổ chức nào được phép chạy suất hợp pháp.
Bên cạnh đó, nhiều môi giới sử dụng hình thức ký hợp đồng tư vấn pháp lý hoặc hợp đồng hỗ trợ hồ sơ để lách luật. Họ yêu cầu khách hàng đặt cọc giữ chỗ hoặc trả phí tư vấn với lời hứa đảm bảo suất mua nhà hoặc bốc thăm trúng quyền mua.
Sau khi nhận tiền, các đối tượng này có thể chậm trễ trong việc thực hiện cam kết, thậm chí cắt đứt liên lạc, khiến khách hàng rơi vào cảnh "tiền mất, tật mang".
"Nhu cầu mua NOXH rất lớn, đặc biệt đối với người có thu nhập trung bình và thấp. Lợi dụng điều này, nhiều đối tượng đã đưa ra thông tin gian dối, khiến người mua tin tưởng, đặt cọc tiền để mua suất mà không cần bốc thăm hay xếp lốt. Vụ việc hứa hẹn mua suất ngoại giao NOXH của các đối tượng môi giới có dấu hiệu tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản", Luật sư Thùy nêu.
Theo Luật sư, để tránh rủi ro, người mua cần tìm hiểu kỹ dự án, xác định mình có đủ điều kiện mua NOXH hay không theo quy định pháp luật. Nếu đáp ứng điều kiện, nên làm việc trực tiếp với chủ đầu tư thay vì thông qua môi giới trung gian không rõ ràng.
Đồng thời, người mua chỉ nên ký hợp đồng có công chứng, không chuyển tiền khi chưa có hợp đồng hợp pháp. Đặc biệt, cần cảnh giác nếu môi giới yêu cầu đặt cọc mà không có giấy tờ đảm bảo.
Trường hợp không may bị lừa đảo, người dân cần nhanh chóng thu thập đầy đủ bằng chứng, bao gồm hợp đồng, biên lai chuyển tiền, tin nhắn và email trao đổi với môi giới để làm cơ sở khiếu nại hoặc tố cáo.
Người mua có thể gửi đơn khiếu nại lên chủ đầu tư, sàn giao dịch bất động sản hoặc Sở Xây dựng địa phương để yêu cầu giải quyết. Nếu có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản, cần tố giác ngay đến cơ quan công an.
Theo:Nhóm PV/laodong.vn
