Ngày 02/08/2025 tại TP Hồ Chí Minh đã chính thức ra mắt Liên minh Phát triển Nguồn lực Công nghiệp Bán dẫn Việt Nam với Ban điều hành, Ban cố vấn là các chuyên gia hàng đầu trong ngành, cùng hàng trăm Doanh nghiệp thành viên là những Công ty, Tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ.
Việt Nam đang có tiềm năng lớn để phát triển ngành bán dẫn.
Thị trường chip đang giữ tốc độ tăng trưởng kép hàng năm đạt 14% trong suốt 20 năm qua, và có tiềm năng trở thành ngành công nghiệp nghìn tỷ USD vào năm 2030.
Ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đang có tiềm năng tăng trưởng nhanh với sự gia nhập của các tập đoàn hàng đầu trên thế giới và sự tham gia của nhiều doanh nghiệp lớn trong nước. Cụ thể, các tập đoàn chip hàng đầu thế giới đang gia nhập vào thị trường Việt Nam trong bối cảnh cuộc đua bán dẫn toàn cầu đang nóng dần. Điển hình là Samsung thành lập 2 nhà máy sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới tại tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Thái Nguyên. Nhà máy lắp ráp, đóng gói, thử nghiệm chip lớn nhất thế giới của Intel đã có mặt tại TP.HCM. Nhà máy bán dẫn lớn nhất thế giới 1,6 tỷ USD của Amkor khánh thành tại tỉnh Bắc Ninh. Nhà máy bán dẫn Hana Micron Vina trị giá 1 tỷ USD ra mắt tại Bắc Giang…
Việt Nam đang có tiềm năng lớn để phát triển ngành bán dẫn. Đặc biệt, ngành điện tử rất phát triển, đã thu hút sự xuất hiện của: Các hãng bán dẫn lớn như Intel, Amkor, HanaMicron..; Các đơn vị sản xuất điện tử lớn như Samsung, LG, Foxconn…; Nhiều công ty công nghệ lớn trong nước như Viettel, VNPT, FPT, CMC… đã và đang tham gia vào ngành công nghiệp bán dẫn.
Trên thị trường Việt Nam hiện có khoảng 40 công ty thiết kế vi mạch quy mô tầm cỡ, trong đó có 6 công ty Việt Nam.
Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao.
Việt Nam đang có cơ hội lớn nhưng cũng có một số thách thức trong việc đào tạo, cung ứng nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn. Đề án “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050” do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì đã dự báo cần khoảng 50.000 kỹ sư ngành công nghiệp bán dẫn.
Có thể khẳng định, Việt Nam có đủ điều kiện và năng lực để đào tạo khoảng 50.000 kỹ sư ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, tuy nhiên, về chất lượng vẫn tồn tại khoảng cách lớn giữa cung và cầu.
Trước thực trạng Ngành công nghiệp bán dẫn đang trở thành trụ cột chiến lược trong quá trình chuyển đổi số và phát triển công nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam. Tuy nhiên, bài toán thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao – cả về số lượng lẫn năng lực chuyên môn – đang là rào cản lớn cho sự phát triển bền vững và thu hút đầu tư. Do vậy, Liên minh Phát triển Nguồn lực Công nghiệp Bán dẫn Việt Nam (SEVINA) được thành lập nhằm quy tụ các nguồn lực xã hội, kết nối các tổ chức đào tạo và doanh nghiệp để chủ động giải bài toán nhân lực một cách thực chất và đồng bộ.
SEVINA đặt mục tiêu trở thành cầu nối giữa nhà trường – doanh nghiệp – chính sách, nhằm phát triển hệ sinh thái nhân lực bán dẫn tại Việt Nam. Liên minh hướng tới xây dựng một nền tảng hợp tác chiến lược và bền vững, để đào tạo, bồi dưỡng và phát triển lực lượng kỹ sư – kỹ thuật viên sẵn sàng tham gia vào chuỗi cung ứng công nghiệp bán dẫn toàn cầu.
TS. Nguyễn Quân – Nguyên ủy viên trung ương Đảng - Nguyên bộ trưởng bộ Khoa học và Công nghệ - Chủ tịch Hội tự động hóa Việt Nam phát biểu tại buổi ra mắt Liên minh Phát triển Nguồn lực Công nghiệp Bán dẫn Việt Nam đã khẳng định: “Liên minh SEVINA mang đến một mô hình mới – nơi các bên cùng có tiếng nói, cùng định hình khung năng lực và chuẩn đầu ra. Đây là cách để đảm bảo những người học được đào tạo ra không ‘thừa thầy thiếu thợ’, mà thực sự sẵn sàng gia nhập lực lượng lao động ngành bán dẫn. Điều này mang lại lợi ích rõ rệt cho doanh nghiệp, sinh viên, xã hội, nhà đầu tư,... và cả nhà nước.”
Liên minh Phát triển Nguồn lực Công nghiệp Bán dẫn Việt Nam ra đời với mục tiêu:
+ Thúc đẩy hình thành và phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp khoa học và công nghệ trong chuỗi cung ứng bán dẫn nhằm phát huy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo trong ngành công nghiệp bán dẫn theo tinh thần nghị quyết 57 về KHCN và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.
+ Phối hợp xây dựng khung chương trình đào tạo nhân lực bán dẫn sát với nhu cầu doanh nghiệp.
+ Tăng cường hợp tác quốc tế và chuyển giao công nghệ đào tạo.
+ Tạo dựng hệ thống học tập mở, liên thông giữa các trường – viện – doanh nghiệp.
+ Phát triển tối thiểu 10.000 nhân lực ngành bán dẫn trình độ cao trong 5 năm tới.
+ Đề xuất chính sách hỗ trợ và thúc đẩy phát triển nguồn lực bán dẫn tại Việt Nam.
Phát biểu tại sự kiện, ông Trương Gia Bảo - Chủ tịch Liên Minh Phát Triển Nguồn Lực Công Nghiệp Bán Dẫn Việt Nam nhấn mạnh: “Liên minh ra đời trong bối cảnh ngành công nghiệp bán dẫn đang là tâm điểm chiến lược của nhiều quốc gia. Việt Nam cần có một cách tiếp cận chủ động, bài bản để không bỏ lỡ cơ hội này. Việc thiếu hụt nhân lực không chỉ là vấn đề của riêng doanh nghiệp, mà là câu chuyện chung của cả hệ sinh thái – nơi nhà trường, nhà nước và nhà doanh nghiệp cần ngồi lại để cùng hành động”.
Đại diện Liên minh cũng đã giới thiệu về các thành viên tham gia, gồm có các cơ sở đào tạo, Doanh nghiệp liên quan bán dẫn, Tổ chức Xã hội nghề nghiệp, Cơ quan Nhà nước và truyền thông hỗ trợ ngành bán dẫn, chuyên gia trong và ngoài nước; Liên minh có thể cung cấp cho thị trường hiện tại: (1) Đào tạo phát triển nguồn nhân lực thông qua các chương trình đào tạo đào tạo chính quy, từ Cao đẳng - Đại học - Trên Đại học; Hợp tác với Doanh nghiệp trong liên minh tổ chức Đào tạo chuyển đổi đáp ứng nhanh nhu cầu các Dự án đầu tư bán dẫn trong các năm 2026-2030; (2) Kết nối nguồn lực chuyên gia trong và ngoài nước, tổ chức trao đổi, chia sẻ đào tạo chuyên môn cho đội ngũ nhân lực đào tạo ngành bán dẫn; (3) Hỗ trợ nghiên cứu ứng dụng chuyển giao công nghệ giữa Doanh nghiệp và các Cơ sở đào tạo; (4) Tư vấn quy hoạch phát triển hạ tầng cho các dự án đầu tư bán dẫn và kết nối đầu tư với hiệp hội doanh nghiệp chip bán dẫn quốc tế về Việt Nam.
Ông Nguyễn Đình Thắng: Phó Chủ tịch Hội Tin học Việt Nam, Thành viên Sáng lập Hiệp hội Doanh nghiệp Phần mêm & dịch vụ CNTT Việt Nam nhấn mạnh “Việt Nam có tiềm năng và lợi thế để phát triển ngành công nghiệp chip và bán dẫn, đặc biệt là về nguồn nhân lực và vị trí địa lý. Tuy nhiên, để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, chúng ta cần phải vượt qua nhiều khó khăn, thách thức về công nghệ, vốn đầu tư và phát triển nguồn nhân lực cao chuyên sâu về Chip, bán dẫn. Chìa khóa để thành công là phải kết hợp giữa chính sách hỗ trợ của Nhà nước, thu hút đầu tư nước ngoài, phát triển đào tạo nguồn nhân lực và hợp tác quốc tế.Việc thành lập Liên minh phát triển Nguồn lực Công nghiệp Bán dẫn Việt Nam là rất cần thiết để tạo ra sức mạnh tổng hợp, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp bán dẫn một cách bài bản, hiệu quả và bền vững. Liên minh cần tập trung vào phát triển nguồn nhân lực, hỗ trợ R&D, xây dựng hệ sinh thái, xúc tiến đầu tư, tư vấn chính sách, đồng thời đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức về công nghiệp Chip, bán dẫn”.
Tại buổi ra mắt, ông Trần Vân Nam - Phó hiệu trưởng trường CĐ FPT Polytechnic cũng đã Công bố Khung chương trình đào tạo cung ứng nhân lực chip bán dẫn theo dự án Doanh nghiệp. Theo đó FPT Polytechnic đã chuẩn bị hàng loạt chương trình, khóa đào tạo để cung ứng cho thị trường hàng nghìn nhân sự sẵn sàng đáp ứng các tiêu chuẩn tuyển dụng của doanh nghiệp.
Ông Trần Vân Nam - Phó hiệu trưởng trường CĐ FPT Polytechnic chia sẻ thêm: “Chúng tôi vinh dự là một trong những đơn vị đầu tiên tham gia vào SEVINA. Tại sự kiện hôm nay, chúng tôi công bố Khung chương trình đào tạo nhân lực bán dẫn – được thiết kế theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp. Đây là bước đi đầu tiên để chuyển đổi nhà trường từ ‘đào tạo cái mình có’ sang ‘đào tạo cái thị trường cần’, đồng thời mở ra cơ hội nghề nghiệp rõ ràng cho người học.”
Nguyễn Hạnh
