SJC trữ kho vàng hơn 1.300 tỷ đồng, kiểm toán "lắc đầu" về khoản dự phòng

Năm 2024, SJC ghi nhận khoản tồn kho hàng hoá hơn 1.300 tỷ đồng. Tuy nhiên, khoản trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho gần 104 tỷ đồng bị kiểm toán đưa ý kiến ngoại trừ vì thiếu cơ sở xác định tính đúng đắn.

Thị trường vàng Việt Nam từ năm 2024 đến nay liên tiếp chứng kiến những biến động dữ dội, khi giá vàng trong nước liên tục lập đỉnh mới và nới rộng khoảng cách kỷ lục với giá thế giới.

Nếu đầu năm 2024, giá vàng chỉ quanh mức 70 triệu đồng/lượng thì giữa năm đã vọt lên 92 triệu đồng/lượng. Đỉnh cao nhất được thiết lập vào ngày 2/8/2025 khi giá bán ra chạm mốc 123,5 triệu đồng/lượng.

Dù giá vàng biến động mạnh, vàng miếng SJC vẫn là mặt hàng khan hiếm trên thị trường. Thế nhưng, theo báo cáo tài chính mới công bố, Công ty TNHH MTV Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) vẫn ghi nhận hàng tồn kho chiếm phần lớn với 1.484 tỷ đồng, tăng 9% so với đầu kỳ và chiếm 71% tổng tài sản.

Trong đó chủ yếu là hàng hóa với 1.361 tỷ đồng, tăng 9% so với hồi đầu năm và chiếm tỉ trọng 92% trong tổng hàng tồn kho của doanh nghiệp. SJC đã trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho gần 104 tỷ đồng, gấp 1,2 lần đầu năm.

Dù vậy, theo đơn vị kiểm toán, với những tài liệu SJC cung cấp, AASC không có cơ sở để xác định tính đúng đắn của khoản dự phòng giảm giá này với số tiền lũy kế đến cuối năm 2024 là gần 104 tỷ đồng, số tiền trích dự phòng bổ sung năm 2024 là gần 20 tỷ đồng.

Do vậy, đơn vị kiểm toán không đủ cơ sở để xác định ảnh hưởng (nếu có) của vấn đề trên Bảng cân đối kế toán cũng như báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho năm tài chính 2024.

Ngoài ra, AASC cũng cho biết không thể tham gia chứng kiến kiểm kê hàng tồn kho của SJC tại thời điểm ngày 31/12/2023 do được bổ nhiệm làm kiểm toán sau thời điểm này.

SJC trữ kho vàng hơn 1.300 tỷ đồng, kiểm toán lắc đầu về khoản dự phòng - Ảnh 1.SJC xác định giá vàng thiếu căn cứ, bị xử phạt hơn 2,1 tỷ đồngĐỌC NGAY

Bằng các thủ tục kiểm toán thay thế khác, AASC cũng không thể thu thập đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp để khẳng định tính hiện hữu và phù hợp của khoản mục này tại các thời điểm trên và những ảnh hưởng (nếu có) của vấn đề này đến các khoản mục khác được trình bày trên số đầu kỳ của Báo cáo tài chính kết thúc ngày 31/12/2024

Tại thời điểm cuối năm 2024, tổng tài sản của SJC được ghi nhận ở mức gần 2.098 tỷ đồng, tăng 11% so với thời điểm đầu năm. Trong đó,

Khoản mục đầu tư tài chính dài hạn của SJC ghi nhận hơn 145 tỷ đồng, trong đó phải dự phòng hơn 51 tỷ đồng. Trong đó, SJC đẩy mạnh đầu tư lớn nhất vào Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank) với số tiền 123 tỷ đồng, công ty không trích lập dự phòng đối với khoản đầu tư này, trong khi đầu năm vẫn trích lập 22,7 tỷ đồng. SJC đã dừng kế hoạch thoái vốn tại VietABank theo công văn năm 2018 của UBND Tp.HCM.

Kết thúc năm 2024, doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ của SJC vẫn ghi nhận ở mức cao với 32.193 tỷ đồng, tăng 13% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, giá vốn bán hàng cũng tăng cao ở mức gần 31.580 tỷ đồng và các khoản chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng cao đã bào mòn lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp này xuống còn 377 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế ở mức 283 tỷ đồng. Dù vậy, mức lợi nhuận trên vẫn cao gấp 4,6 cùng kỳ và vượt xa kế hoạch đề ra trong năm nay là 89 tỷ đồng.

Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hồi tháng 5 đã công bố kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng đối với SJC.

Trong đó chỉ ra, mặc dù chưa có cơ sở xác định mức tăng giá trong giai đoạn từ ngày 02/10/2023 đến ngày 15/4/2024 là bất hợp lý. Tuy nhiên việc quyết định giá mua, giá bán vàng do 01 cá nhân là Tổng Giám đốc quyết định khi không có các chỉ tiêu, căn cứ cụ thể dẫn đến rủi ro trong việc xác định giá ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty SJC cũng như thị trường vàng do Công ty SJC chiếm thị phần tương đối lớn.

Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty SJC về các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động phòng, chống rửa tiền với tổng số tiền phạt là 2,14 tỷ đồng.