Ngày 18/12, tại phường Đồng Hới, tỉnh Quảng Trị, Hội Luật gia Việt Nam tổ chức Hội thảo tổng kết hai năm Dự án Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật đất đai và một năm thực hiện Dự án Tư vấn pháp luật cho phạm nhân và người chấp hành xong án phạt tù. Hai Dự án do Tổ chức Bánh mỳ cho Thế giới - Cộng hòa Liên bang Đức tài trợ.
Hội thảo có sự tham dự của TS.Trần Công Phàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia Việt Nam, bà Lê Thị Kim Thanh, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật tái hòa nhập cộng đồng trực thuộc Trung ương Hội Luật gia Việt Nam - đơn vị được Hội Luật gia Việt Nam giao trực tiếp tiếp nhận và triển khai dự án, cùng 52 đại biểu đến từ 22 tỉnh thành trong cả nước.
Toàn cảnh Hội thảo.
Hỗ trợ pháp lý cho người dân về pháp luật đất đai
Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Trần Công Phàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia Việt Nam cho biết, đây là hai Dự án đã và đang được triển khai tại một số tỉnh, thành phố đem lại những kết quả tích cực, có ý nghĩa quan trọng đối với việc nâng cao năng lực của Hội Luật gia các tỉnh và công tác hỗ trợ pháp lý cho người dân, đối tượng yếu thế tại địa phương.
Ông Trần Công Phàn ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực của Hội Luật gia, Trung tâm Tư vấn pháp luật các tỉnh trong công tác phối hợp, chuẩn bị nhân lực, triển khai hoạt động của Dự án.
TS. Trần Công Phàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia Việt Nam phát biểu khai mạc Hội thảo.
"Những kết quả đạt được cho tới hôm nay là nhờ sự phối hợp chặt chẽ, tinh thần làm việc trách nhiệm và sự quyết tâm của Hội Luật gia các tỉnh, thành tham gia dự án. Tôi mong rằng trong thời gian tới, các đơn vị tiếp tục phát huy thành quả, mở rộng mô hình, chia sẻ kinh nghiệm và nâng cao hơn nữa hiệu quả tư vấn pháp luật cho người dân", ông Trần Công Phàn cho biết thêm.
Tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Trưởng ban Đối ngoại hợp tác quốc tế - Hội Luật gia Việt Nam (phụ trách dự án) đã trình bày khái quát tình hình thực hiện dự án Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật đất đai.
Theo bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Dự án được thực hiện trong bối cảnh bộ máy hành chính có nhiều thay đổi quan trọng, tác động trực tiếp đến hoạt động dự án.
Việc Luật Đất đai 2024 (Luật số 31/2024/QH15) chính thức có hiệu lực từ ngày 01/08/2024, cùng các văn bản hướng dẫn đã đặt ra nhu cầu thực sự cần thiết phải tăng cường hỗ trợ pháp lý, đặc biệt ở khu vực nông thôn và miền núi.
Đồng thời, việc sắp xếp đơn vị hành chính 2 cấp làm thay đổi địa giới và bộ máy chính quyền cơ sở, gây những ảnh hưởng nhất định đối với việc triển khai hoạt động của dự án và đặt ra yêu cầu phải có sự điều chỉnh trong việc tổ chức phổ biến, tư vấn pháp luật.
Bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Trưởng ban Đối ngoại hợp tác quốc tế Hội Luật gia Việt Nam trình bày khái quát tình hình thực hiện dự án Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật đất đai.
“Thông qua hoạt động phổ biến, tư vấn pháp luật, các địa phương đã tổng hợp những khó khăn, vướng mắc trong thể chế và thực tiễn thi hành pháp luật về đất đai, kèm theo các kiến nghị, đề xuất cụ thể. Đây là cơ sở quan trọng để Hội Luật gia Việt Nam nghiên cứu, xây dựng báo cáo kiến nghị sửa đổi, bổ sung pháp luật, qua đó góp phần hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan và nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về đất đai”, bà Nguyễn Thị Phương Thảo thông tin.
Dự án Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật đất đai đã mang lại nhiều kết quả thiết thực. Thông qua hoạt động của Dự án, năng lực chuyên môn của đội ngũ luật gia, tư vấn viên pháp luật tại các địa phương đã nâng cao đáng kể. Điều này giúp họ hỗ trợ người dân tiếp cận pháp luật đất đai một cách rõ ràng, minh bạch và hiệu quả hơn.
Hội thảo cũng đã nghe các bài tham luận chia sẻ kết quả thực hiện Dự án của các đại biểu đến từ các Trung tâm tư vấn pháp luật thuộc Hội Luật gia tham gia dự án: Lai Châu, Phú Thọ, Quảng Trị, Nghệ An, Lào Cai, Sơn La, Vĩnh Long và Trung tâm Tư vấn pháp luật cộng đồng và Trợ giúp pháp lý cho người chưa thành niên - Trung ương Hội Luật gia Việt Nam.
Bên cạnh những kết quả đạt được, các bài tham luận cũng đã nêu ra những khó khăn, vướng mắc.
"Từ tháng 7/2025 chính quyền hai cấp đi vào hoạt động. Việc sáp nhập địa phương cùng với đó là cơ cấu tổ chức chính quyền thay đổi nên việc liên hệ để khoanh vùng địa bàn tổ chức hội nghị gặp nhiều khó khăn.
Sau sáp nhập địa phương, địa bàn được mở rộng, địa bàn chia cắt, giao thông không thuận lợi, nhất là những vùng sâu, vùng xa, nên việc huy động cộng tác viên còn gặp nhiều khó khăn do khoảng cách địa lý", ông Hà Văn Vinh, Phó giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật – Hội Luật gia tỉnh Phú Thọ nêu ý kiến tham luận.
Trên cơ sở đó các đại biểu đã đề xuất những giải pháp, kiến nghị cụ thể, thiết thực để dự án đạt được kết quả tốt nhất.
Giúp phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng
Bà Lê Thị Kim Thanh, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật tái hòa nhập cộng đồng trình bày khái quát tình hình thực hiện Dự án Tư vấn pháp luật cho phạm nhân và người chấp hành xong án phạt tù (giai đoạn 2025 - 2027).
Các Trung tâm Tư vấn pháp luật thuộc Hội Luật gia các tỉnh/thành phố Lai Châu, Lào Cai, Nghệ An, Quảng Bình, Vĩnh Long và Cần Thơ tổ chức phổ biến, tư vấn pháp luật lưu động tại các xã, phường, thị trấn cho người đã chấp hành xong án phạt tù.
Các đại biểu tham dự Hội thảo.
Mỗi cuộc phổ biến, tư vấn pháp luật lưu động có nội dung: Giáo dục pháp luật; hướng dẫn kỹ năng sống; tư vấn pháp luật; giới thiệu và hướng dẫn xây dựng kế hoạch cá nhân tái hòa nhập cộng đồng. Trong đó, gia đình người đã chấp hành xong án phạt tù, đại diện Ủy ban nhân dân và các tổ chức quần chúng ở cấp xã được hoan nghênh tham gia các hoạt động này.
Dự án sẽ nhân rộng mô hình hỗ trợ tái hoà nhập cộng đồng. Thiết lập và triển khai thí điểm mô hình 1 tư vấn viên hỗ trợ 1 người mới chấp hành xong án phạt tù tại một số tỉnh tham gia Dự án.
Theo đó, mỗi tỉnh tham gia Dự án sẽ huy động 5 tư vấn viên để đồng hành và hỗ trợ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng.
"Mỗi tư vấn viên sẽ lựa chọn phụ trách hỗ trợ 1 người mới chấp hành xong án phạt tù và đồng hành cùng họ trong thời gian 1 năm. Trong thời gian này, tư vấn viên sẽ cùng người mới chấp hành xong án phạt tù lên kế hoạch tái hòa nhập cộng đồng cho họ (ổn định chỗ ở, tìm công ăn việc làm, giải quyết các vấn đề pháp luật mà họ đang vướng mắc...) để đảm bảo sau 1 năm, các báo cáo kết thúc hỗ trợ 1 người và tiếp tục nhận hỗ trợ người khác", bà Bà Lê Thị Kim Thanh cho biết.
Dự án Tư vấn pháp luật cho phạm nhân và người chấp hành xong án phạt tù bước đầu triển khai đang dần đi vào các hoạt động chuyên sâu hơn, hướng tới mục tiêu hỗ trợ phạm nhân, người chấp hành xong án phạt tù, giúp họ vượt qua vướng mắc về pháp luật và tâm lý, sớm ổn định cuộc sống và tái hòa nhập cộng đồng thành công.
Đây là nỗ lực có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần giảm thiểu tái phạm và bảo đảm an sinh xã hội.