Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, sáng 13/6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng.
Xây dựng các trung tâm logistics hiện đại là xu thế tất yếu
Tham gia góp ý, ĐBQH Trần Chí Cường (đoàn Đà Nẵng) cho biết, hiện nay, chi phí logistics của nước ta vẫn ở mức cao, chiếm khoảng 16,5% GDP, cao hơn nhiều so với mức bình quân 11,6% của thế giới.
ĐBQH Trần Chí Cường (Ảnh: Media Quốc hội).
Hạ tầng logistics chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, quy mô doanh nghiệp logistics còn nhỏ, chỉ nắm giữ khoảng 20% thị phần.
Đáng chú ý, tỉ trọng đóng góp của ngành logistics vào GDP hiện mới là 4,46% và mục tiêu đến năm 2025 đạt mức 5-6%, theo đại biểu vẫn thấp hơn nhiều so với ngành dịch vụ du lịch đang đóng góp khoảng 7% GDP.
"Những con số này cho thấy tiềm năng lớn nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải có chính sách đột phá để phát triển hạ tầng và dịch vụ logistics một cách bài bản, hiệu quả hơn", ông nhấn mạnh.
Theo ông Cường, trung tâm logistics giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tối ưu hóa các dòng vận động hàng hóa, tiền tệ, thông tin, thúc đẩy lưu thông hàng hóa, xuất nhập khẩu, góp phần giảm chi phí logistics, nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
Do vậy, trong bối cảnh đẩy mạnh liên kết vùng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, việc xác định trung tâm logistics là một mô hình kinh doanh mới có vai trò then chốt trong việc kết nối các ngành, các địa phương và vùng lãnh thổ là hết sức cần thiết.
"Việc đề xuất thí điểm chính sách thu hồi đất để sớm hình thành các trung tâm logistics quy mô lớn, hiện đại tại thành phố Hải Phòng là hoàn toàn xác đáng và cần được Quốc hội xem xét, ủng hộ", ông Cường nêu.
Tham gia nêu ý kiến, ĐBQH Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) cho biết, các cơ chế đặc thù về thu hồi đất cho các dự án logistics, khu công nghiệp có diện tích lớn hay chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng với quy mô hợp lý sẽ giúp tối ưu hóa quỹ đất, tạo điều kiện cho các dự án chiến lược.
Hiện nay, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang bắt đầu thay đổi toàn bộ viễn cảnh của dịch vụ kho bãi và phân phối hàng hóa trên toàn thế giới.
ĐBQH Sùng Anh Lềnh (Ảnh: Media Quốc hội).
Ngành logistics ngày càng khẳng định vai trò là cấu phần thiết yếu của chuỗi cung ứng và động lực phát triển kinh tế bền vững. Do đó, việc xây dựng các trung tâm logistics hiện đại, có quy mô lớn và năng lực tích hợp cao là xu thế tất yếu.
Theo ông Lềnh, Hải Phòng có lợi thế chiến lược là trung tâm cảng biển quốc tế, là đầu mối kết nối giao thông đa phương thức và là cửa ngõ xuất nhập khẩu trọng điểm phía Bắc, đã được xác định trong các nghị quyết của Bộ Chính trị là động lực phát triển của vùng và quốc gia, có vai trò dẫn dắt trong phát triển lĩnh vực logistics.
Do đó, việc ban hành cơ chế chính sách thí điểm thu hồi đất để phát triển trung tâm logistics tại Tp.Hải Phòng là hoàn toàn cần thiết và cấp thiết.
Việc này không chỉ phù hợp với định hướng tại các quyết định của Chính phủ mà còn là điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển ngành logistics theo chiến lược đến năm 2030, tầm nhìn 2050.
"Đặc biệt, đây cũng là hành động cụ thể nhằm thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng về phát triển Hải Phòng trở thành trung tâm logistics và công nghiệp hiện đại mang tầm khu vực và quốc tế", ông Lềnh nêu.
Tạo động lực để phát triển bền vững và đột phá
Dự thảo Nghị quyết quy định thành phố được thu hồi các thửa đất nằm xen kẹt trong khu dân cư để tạo quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất, thực hiện dự án phát triển đô thị thương mại, dịch vụ theo quy định về thu hồi đất để phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
ĐBQH Trần Đình Gia (đoàn Hà Tĩnh) cho rằng, quy định này góp phần khắc phục những vướng mắc bất cập trên thực tế, đẩy nhanh tiến độ thu hồi đất để triển khai các dự án nhằm mục đích phát triển đô thị, thương mại dịch vụ, tạo nguồn thu, tránh lãng phí, đảm bảo mỹ quan đô thị, tránh ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội và lợi ích của cộng đồng.
Vì vậy, ông cho rằng quy định này rất cần thiết, tuy nhiên, đây là chính sách mới, có tác động trực tiếp đến quyền, lợi ích của người dân. Do đó, đề nghị cần xác định rõ tiêu chí và xử lý quyền lợi của người dân để đảm bảo hài hòa giữa lợi ích của người dân, của tập thể và của Nhà nước.
Quan tâm cơ chế tài chính đặc thù cho đô thị ven biển, ĐBQH Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh), cho hay Tp.Hải Phòng là địa phương hiếm hoi có đô thị cảng biển hiện đại và không gian phát triển ven biển rộng lớn.
ĐBQH Thạch Phước Bình (Ảnh: Media Quốc hội).
Tuy nhiên, hạ tầng giao thông ven biển, điện, nước, xử lý nước thải tại các khu công nghiệp ven sông, ven biển vẫn thiếu đồng bộ.
Ông kiến nghị trong dự thảo Nghị quyết cho phép trích 10 - 15% nguồn thu từ khai thác cảng biển để tái đầu tư hạ tầng ven biển.
Đồng thời, miễn giảm tiền sử dụng đất, rút ngắn quy trình cấp phép xây dựng, môi trường cho các dự án đô thị xanh, du lịch sinh thái, công nghệ sạch tại khu vực ven biển, tạo động lực để phát triển bền vững và đột phá cho Tp.Hải Phòng.
Về chính sách đặc thù phát triển cho nhà ở đô thị, theo đại biểu Bình, thực tế tại Hải Phòng và nhiều địa phương khác cho thấy thiếu quỹ đất sạch và chậm giải phóng mặt bằng là nguyên nhân lớn nhất khiến nhà ở xã hội không thể triển khai kịp nhu cầu.
Do đó, đề nghị dự thảo Nghị quyết quy định rõ mỗi xã, phường, thị trấn mới phải bố trí tối thiểu từ 3 - 5 hecta/năm cho nhà ở xã hội tại Hải Phòng, gắn trách nhiệm cho người đứng đầu trong thực hiện.
Ngoài ra, cho phép sử dụng nguồn ngân sách Trung ương để giải phóng mặt bằng và đầu tư hạ tầng cho các khu nhà ở xã hội, điều hiện nay chưa làm được do vướng cơ chế địa phương phải tự lo.
