Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà làm việc với lãnh đạo tỉnh Điện Biên, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh, lãnh đạo Quân khu 2, Cục Cứu hộ - Cứu nạn (Bộ Quốc phòng)... về công tác tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai - Ảnh: VGP/Đình Nam
Không còn người mất tích
Tính đến 9h sáng 2/8, đợt lũ quét, sạt lở đất tại tỉnh Điện Biên do mưa lớn kéo dài từ ngày 31/7 đến 1/8, đã làm 10 người chết, 7 người khác bị thương, không có người mất tích.
Thiệt hại về tài sản ước khoảng 300 tỷ đồng. Cụ thể, có 319 ngôi nhà bị sập đổ, cuốn trôi, hư hỏng hoặc phải di dời khẩn cấp, tập trung tại các xã như Na Son, Phình Giàng và Xa Dung.
Nhiều tuyến quốc lộ, đường liên xã, liên bản bị sạt lở, gây ách tắc và cô lập nhiều khu vực.
Nhiều công trình thủy lợi, trường học, và trụ sở cơ quan cũng bị hư hỏng, ngập lụt. Hệ thống điện lưới tại các xã Tìa Dình, Xa Dung, Na Son, Mường Luân đã bị mất. Mạng lưới viễn thông bị gián đoạn ở nhiều nơi.
Huy động tổng lực cứu trợ, tiếp cận các bản còn cô lập
Một trong những chỉ đạo trọng tâm của Phó Thủ tướng là "nắm chính xác tình hình, có bao nhiêu hộ dân mất nhà, cần chỗ ở tạm, bao nhiêu người cần lương thực, thực phẩm, nước uống" - Ảnh: VGP/ĐÌnh Nam
Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên Lê Thành Đô cho biết hàng hóa cứu trợ của Bộ Quốc phòng và các bộ, ngành đã được vận chuyển bằng trực thăng đến 3 xã Tìa Dình, Xa Dung và Na Son. Tại nhiều khu vực, do chưa thể đi lại bằng xe cơ giới, lực lượng cứu hộ, cứu nạn đang băng rừng, vượt suối để tiếp cận sớm nhất các bản, hộ dân còn bị cô lập, chia cắt.
Các hộ bị mất hoàn toàn nhà cửa đã được thu xếp chỗ ở. Các hộ bị ngập lụt đã quay trở về nhà để dọn dẹp.
Công tác đảm bảo giao thông đang tập trung vào việc dọn đất đá bị sụt, sạt để thông đường đến trung tâm các xã, bản, phục vụ công tác cứu trợ, cứu nạn.
Tỉnh giao lực lượng quân sự phối hợp với cán bộ xã tổ chức rà soát, khảo sát thiệt hại và xác định nhu cầu thiết yếu của người dân tại tất cả các bản.
Ngành điện lực đang triển khai cấp lại điện; nếu đúng kế hoạch, đến tối ngày 2/8 có thể khôi phục khoảng 2/3 khu vực bị ảnh hưởng.
Viettel Điện Biên đã phục hồi sóng tại 5 vị trí, riêng tại xã Tìa Dình đang tổ chức hàn nối cáp bị đứt. Đơn vị đã trang bị 6 điện thoại vệ tinh và dự kiến điều động thêm từ Sơn La, đồng thời bổ sung các bộ đàm để liên lạc trong vùng mất sóng.
Trao đổi tại cuộc họp, Thiếu tướng Trần Hải Châu, Phó Cục trưởng Cục Cứu hộ - Cứu nạn (Bộ Quốc phòng) cho rằng, thiếu thông tin chính xác từ cơ sở là "điểm nghẽn" lớn nhất, khiến việc điều phối lực lượng và hàng hóa cứu trợ gặp nhiều khó khăn. Yêu cầu cấp bách là phải tiếp cận hiện trường bằng mọi cách. Cùng với đó, công tác di dời người dân khỏi các khu vực nguy hiểm và việc khôi phục hạ tầng điện, viễn thông cũng phải được ưu tiên tối đa.
Ảnh: VGP/Đình Nam
Thiếu tướng Phạm Hùng Hưng, Phó Tư lệnh Quân khu 2 cho biết, sẽ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để tiếp cận được tất cả các thôn bản còn lại, trong đó ưu tiên hàng đầu phủ sóng, kết nối thông tin cho các xã, bản bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Công tác cứu trợ cũng được đẩy mạnh. Hơn 500 cán bộ, chiến sĩ quân đội và dân quân đã được huy động để vận chuyển lương thực, thực phẩm, nước uống, nhà bạt và các nhu yếu phẩm khác vào vùng lũ quét, sạt lở đất. Lực lượng không quân cũng tham gia vận chuyển hàng cứu trợ đến các điểm nóng.
Ba nhiệm vụ trọng tâm
Phó Thủ tướng kiểm tra công tác cứu hộ, cứu nạn tại xã Na Son - Ảnh: VGP
Bí thư Tỉnh uỷ Điện Biên Trần Quốc Cường cho biết, trong ngày 2/8, địa phương tập trung triển khai 3 nhiệm vụ trọng tâm.
Thứ nhất, đưa lực lượng chức năng, máy phát điện, xăng dầu và thiết bị liên lạc tiếp cận các khu vực đang bị chia cắt, đặc biệt là những xã, bản chưa thể liên lạc được, nhằm nhanh chóng nắm bắt tình hình thiệt hại, xác định nhu cầu cấp thiết và tổ chức cung cấp lương thực, nước uống, thuốc men kịp thời cho người dân.
Thứ hai, tổ chức ngay trong ngày cuộc họp của Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh, phân công từng đồng chí lãnh đạo tỉnh phụ trách từng xã. Từ cấp xã, lực lượng chức năng sẽ trực tiếp xuống từng bản, nhất là những nơi bị cô lập, nhằm bảo đảm mọi hộ dân đều được tiếp cận cứu trợ.
Thứ ba, tiến hành tổng kiểm tra, đánh giá lại năng lực của các lực lượng "bốn tại chỗ", bao gồm cả vật tư dự phòng, trang thiết bị, thuốc men và xăng dầu. Đối với các xã, phường chưa đáp ứng yêu cầu, tỉnh sẽ chỉ đạo các sở, ban ngành và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh trực tiếp bổ sung trong ngày.
Về phương án ổn định chỗ ở cho người dân, tỉnh đang khẩn trương khảo sát, bố trí khu đất an toàn để tái định cư cho 76 hộ dân bị cuốn trôi hoàn toàn nhà cửa. Bên cạnh đó, 189 căn nhà bị hư hỏng sẽ được phân loại, nếu còn khả năng sửa chữa sẽ hỗ trợ tu sửa, nếu không đảm bảo an toàn thì sẽ di dời ra khỏi vùng nguy hiểm, trước mắt là bố trí nơi ở tạm cho người dân tại các công trình công cộng (trường học, trạm y tế…).
Tỉnh cũng cho biết sẽ thống kê chi tiết về thiệt hại đối với trường học, trạm y tế và tài sản người dân trong thời gian sớm nhất, sau khi công tác cứu hộ cơ bản được đảm bảo. Trong trường hợp vượt quá khả năng tự ứng phó của địa phương, tỉnh sẽ chủ động đề xuất Trung ương, Bộ Quốc phòng, Quân khu 2 và các bộ, ngành liên quan hỗ trợ, kể cả phương án vận chuyển hàng hóa cứu trợ bằng trực thăng.
Khắc phục khó khăn trong tiếp cận, cứu trợ và đánh giá thiệt hại
Phó Thủ tướng và đoàn công tác trao quà hỗ trợ người dân - Ảnh: VGP
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đợt lũ quét, sạt lở đất tại Điện Biên là thiên tai cực đoan, bất ngờ, tác động trên diện rộng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Đến nay, đã có 10 người thiệt mạng, 7 người bị thương. Nhiều người dân bị mất nhà cửa, hàng trăm hộ bị ngập sâu. Tài sản, sinh kế của người dân, trường học, công sở, bệnh viện đều bị ảnh hưởng. Những hạ tầng thiết yếu như điện và viễn thông cũng bị tê liệt.
Hạ tầng giao thông vốn đã yếu, nay càng bị tổn thương nghiêm trọng, khiến công tác tiếp cận, cứu hộ cứu nạn, hỗ trợ nhân dân và đánh giá thiệt hại gặp nhiều khó khăn.
Phó Thủ tướng đánh giá cao chính quyền cơ sở và lực lượng tại chỗ đã chủ động sơ tán, cứu chữa người bị thương, tiếp cận hiện trường và hỗ trợ ban đầu trong điều kiện thiếu thông tin liên lạc và bị cô lập. "Cán bộ xã, đặc biệt ở khu vực bị ảnh hưởng nặng, rất có ý thức và chủ động", Phó Thủ tướng nhận xét.
Phó Thủ tướng cho rằng, việc tiếp cận thông tin, tiếp cận hiện trường là khó khăn lớn nhất hiện nay. Tuy nhiên, với nỗ lực của lực lượng quân đội, công an và các lực lượng tại chỗ, bước đầu đã huy động nhân lực, phương tiện, trong đó có trực thăng, để giải tỏa 3 điểm cô lập hoàn toàn, chưa có đường tiếp cận.
Một trong những chỉ đạo trọng tâm của Phó Thủ tướng là "nắm chính xác tình hình, có bao nhiêu hộ dân mất nhà, cần chỗ ở tạm, bao nhiêu người cần lương thực, thực phẩm, nước uống".
"Tỉnh phải xác định rõ mức độ có thể tự lo được đến đâu, cái gì vượt quá thì đề xuất với Trung ương. Không thể nói chung chung", Phó Thủ tướng lưu ý.
Đối với khu vực bị cô lập, Phó Thủ tướng chỉ đạo phải tổ chức cứu trợ đường không, giao Bộ Quốc phòng và Quân khu 2 đánh giá xác định tọa độ, vị trí, loại nhu yếu phẩm cần đưa vào, "nếu cần sẽ huy động cả dự trữ quốc gia".
Những người đã mất nhà, phải bố trí vào công sở, doanh trại quân đội, trạm y tế, trường học, nơi có điều kiện an toàn, "không để ai màn trời chiếu đất".
Bộ Y tế đảm nhiệm công tác phòng chống dịch bệnh. Bộ Nông nghiệp và Môi trường phụ trách xử lý nước sạch và vệ sinh môi trường.
Tập trung thông đường, phục hồi sóng, cấp lại điện
Các lực lượng khẩn trương tìm kiếm người bị mất tích tại bản Háng Pú Xi, xã Xa Dung - Ảnh: VGP
Trong những giờ tới, ngày tới, tỉnh Điện Biên cần tập trung lực lượng nhanh chóng thông các tuyến giao thông bị sạt lở đến những xã bị lũ quét, sạt lở đất để phục vụ công tác cứu trợ, hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai. Đồng thời cắm biển cảnh báo, bố trí lực lượng cảnh giới, không để phương tiện dân sự lưu thông qua các đoạn đường bị sạt lở hoặc tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, không đảm bảo an toàn.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam chỉ đạo Tổng công ty miền Bắc và Công ty Điện lực Điện Biên khẩn trương khôi phục lưới điện tại các địa bàn bị ảnh hưởng do mưa lũ, rà soát toàn bộ số trạm biến áp bị hỏng, huy động ngay thiết bị dự trữ để thay thế, đồng thời tăng cường kiểm tra hệ thống đường hạ thế.
Phó Thủ tướng nêu rõ, với đặc điểm địa hình vùng núi, chia cắt, việc bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt lại càng quan trọng, nhưng thực tế cho thấy hạ tầng thông tin liên lạc chưa được đầu tư để thích ứng. Việc mất liên lạc khiến công tác chỉ đạo, điều hành bị động. Các nhà mạng như Viettel, VNPT phải trang bị các trạm phát sóng có máy phát điện kèm theo, có thiết bị liên lạc vệ tinh, trạm phát sóng di động đảm bảo kết nối trong mọi tình huống thiên tai.
Nhấn mạnh, đoàn công tác Trung ương về Điện Biên không phải để làm thay, mà để nắm tình hình, kiểm tra, phối hợp cùng địa phương, rút kinh nghiệm và hỗ trợ, Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh và các bộ, ngành chủ động đề xuất, thống kê đầy đủ. "Những gì địa phương làm được thì phải chủ động. Cái gì vượt thẩm quyền, vượt năng lực, thì đề xuất lên Chính phủ chỉ đạo và bố trí nguồn lực".
Cùng với việc sớm ổn định đời sống, sản xuất cho nhân dân, Điện Biên cần quan tâm sửa chữa nhanh chóng trường lớp, chuẩn bị đầy đủ sách vở, trang thiết bị giáo dục cho năm học mới...
Nắm vững khác biệt trong ứng phó thiên tai giữa miền núi và đồng bằng
Phó Thủ tướng cùng nhân dân chuyển nhu yếu phẩm từ máy bay trực thăng xuống để chuẩn bị đưa đến các khu vực cần hỗ trợ - Ảnh: VGP
Về lâu dài, Phó Thủ tướng đề nghị Điện Biên tính toán, lựa chọn những khu vực tái định cư an toàn, phòng tránh thiên tai đi kèm với chuyển đổi sinh kế phù hợp cho người dân; thiết kế lại hệ thống hạ tầng (giao thông, điện, trạm y tế…) theo hướng kiên cố, thích ứng với thiên tai.
Chỉ ra sự khác biệt trong ứng phó thiên tai ở miền núi so với vùng đồng bằng, Phó Thủ tướng cho rằng vai trò trưởng thôn, trưởng bản, công an xã, dân quân tự vệ tại các xã miền núi, địa hình bị chia cắt, dễ bị cô lập là rất quan trọng; vật tư, trang thiết bị phục vụ công tác ứng phó thiên tai cũng có yêu cầu khác.
Điện Biên cũng cần kiện toàn lại bộ máy tổ chức, cơ chế phân công nhiệm vụ, huy động nhân lực, thiết bị tại chỗ khi xảy ra sự cố thiên tai, thời tiết cực đoan, "có kế hoạch rõ khi xảy ra sự cố thì ai làm gì, lực lượng nào chịu trách nhiệm. Không thể nhìn trước nhìn sau rồi mới xử lý", "không để lúc cần thì mới lo tìm máy phát, lo xăng dầu. Như thế là bị động".
Đình Nam
