Sáng 4/9, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức họp báo cung cấp thông tin thường kỳ nhằm chia sẻ với các cơ quan báo chí về kết quả nổi bật trong tháng 8/2025 và các nhiệm vụ trọng tâm trong tháng 9/2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN).
Còn vướng hạ tầng kỹ thuật, nhân lực
Tại buổi họp báo Người Đưa Tin nêu câu hỏi: Thời gian qua Bộ KH&CN đã triển khai các đoàn công tác về các địa phương nhằm nắm bắt tình hình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý của Bộ. Vậy, điểm chung của các địa phương gặp vướng mắc trong việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực KH&CN là gì? Bộ sẽ có những kế hoạch cụ thể như thế nào để cùng các địa phương gỡ vướng?
Trả lời, ông Hồ Hồng Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho biết, ngày 8/8/2025, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã ban hành Quyết định số 2083 ban hành Kế hoạch đoàn công tác đi địa phương nắm bắt tình hình triển khai mô hình chính quyền 2 cấp.
Theo đó, trong tháng 8/2025, Bộ KH&CN tổ chức triển khai 12 đoàn công tác làm việc với 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nắm bắt tình hình vận hành bộ máy chính quyền cấp xã, phường, đặc khu để kịp thời tháo gỡ hướng dẫn xử lý, khắc phục những vấn đề vướng mắc, khó khăn; kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ KH&CN.
Đoàn công tác Bộ KH&CN trao đổi, lắng nghe ý kiến tại Trung tâm phục vụ hành chính công - UBND Phường Chiềng Cơi, tỉnh Sơn La.
Kết quả làm việc đến nay cho thấy có một số vướng mắc trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp liên quan đến các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ KH&CN:
Về hạ tầng kỹ thuật: Hệ thống kỹ thuật, đường truyền còn bất cập; các phần mềm dịch vụ công quốc gia vẫn xảy ra lỗi, nghẽn, thiếu đồng bộ, việc tra cứu, tìm kiếm thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công quốc gia còn phức tạp, chưa thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, đường truyền Internet bị chậm; một số địa phương còn gặp tình trạng lõm sóng ảnh hưởng đến thực hiện dịch vụ công trực tuyến.
Về cơ sở dữ liệu dùng chung: Một số lĩnh vực (như sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, an toàn bức xạ hạt nhân) gặp khó khăn trong thực hiện thủ tục hành chính tại địa phương do thiếu cơ sở dữ liệu dùng chung.
Thiếu hụt nhân lực, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT) và chuyển đổi số tồn tại ở khá nhiều địa phương; thiếu nhân lực triển khai nhiệm vụ phát triển CNTT và chuyển đổi số trong vận hành chính quyền cấp xã.
Một số địa phương bố trí cán bộ công nghệ thông tin chưa đúng chuyên môn, dẫn đến hạn chế trong việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ điện tử.
"Ở một số địa phương, kỹ năng số của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã/phường chưa thực sự đáp ứng yêu cầu công việc", ông Hải cho biết và nhấn mạnh thiếu nhân lực có trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin, chuyển đổi số tại cấp xã, nhất là vùng sâu, vùng xa nên việc triển khai các nhiệm vụ về chuyển đổi số gặp khó khăn.
Về thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực như: viễn thông và Internet, tần số vô tuyến điện, sở hữu trí tuệ… mang tính chuyên ngành cao trong khi đó cán bộ được giao thực hiện nhiệm vụ chưa có kinh nghiệm và chưa được đào tạo, tập huấn về nghiệp vụ nên khi thực hiện khó khăn, lúng túng.
Ngoài ra, quy định hiện hành đang giao nhiệm vụ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo cho phòng Văn hóa - Xã hội cấp xã (Thông tư 10 của Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp xã về các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ chưa phù hợp với tính chất chuyên môn sâu của các nhiệm vụ như kiểm tra đo lường, quản lý hàng hóa, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số, vốn gắn với phát triển kinh tế nhiều hơn văn hóa - xã hội).
"Nhiều địa phương đã thành lập Ban Chỉ đạo, Tổ Chuyển đổi số. Tuy nhiên, với địa bàn xã rộng và nguồn nhân lực hạn chế, chưa có chính sách, chế độ, cơ chế hoạt động cho Ban/Tổ chuyển đổi số dẫn đến khó khăn thực hiện nhiệm vụ, không hiệu quả", ông Hải nêu thực tế.
Ông Hải cũng nêu vướng mắc về kinh phí, chưa có hướng dẫn cụ thể trong việc xây dựng kế hoạch và dự toán ngân sách Nhà nước cho các nhiệm vụ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại cấp xã, đảm bảo tính chủ động và phù hợp với tình hình thực tế.
Còn lúng túng trong sử dụng nguồn kinh phí sự nghiệp KH&CN phục vụ hoạt động của Ban/Tổ chuyển đổi số cấp xã. Và vẫn còn một số bất cập trong các quy định của pháp luật trong việc phân cấp, phân quyền...
Tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho địa phương
Trong thời gian tới, để tiếp tục triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý Nhà nước của Bộ KH&CN, Bộ KH&CN tiếp tục thường xuyên rà soát, đánh giá và đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật còn bất cập, chưa đồng bộ nhằm bảo đảm hành lang pháp lý rõ ràng, thống nhất và khả thi cho triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Ông Hồ Hồng Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Khoa học và Công nghệ.
Tiếp tục hướng dẫn địa phương các kỹ năng, kiến thức (hình thức làm việc trực tiếp, cung cấp tài liệu hướng dẫn, tổ chức hội nghị tập huấn, khóa đào tạo/bồi dưỡng...) về công nghệ thông tin, chuyển đối số, sử dụng AI và chuyên môn nghiệp vụ liên quan đến các lĩnh vực được đã được Bộ KH&CN phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền cho địa phương.
Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan Trung ương và địa phương trong việc triển khai phân cấp, phân quyền.
Tiếp tục tháo gỡ vướng mắc, hỗ trợ địa phương về chuyển đổi số, hạ tầng công nghệ thông tin, kết nối chia sẻ dữ liệu; xử lý những vùng, khu vực còn lõm sóng thông tin di động, cáp quang internet băng rộng cố định.
Cùng với đó, tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện phân quyền, phân cấp tại địa phương; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ mới.
"Đồng thời, tiếp tục duy trì Tổ thường trực và các nhóm tương tác trực tuyến 24/7 để tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp các nội dung đề xuất, kiến nghị thuộc lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của các cơ quan, đơn vị, địa phương", ông Hải nói.
