Chủ động phòng ngừa rủi ro thanh toán dịp cuối năm

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa ban hành công văn số 11241/NHNN-TT yêu cầu các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán và các đơn vị liên quan triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm chủ động phòng ngừa rủi ro, nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán, bảo đảm hoạt động thanh toán an toàn, thông suốt trong thời gian quyết toán năm 2025 và Tết Nguyên đán năm 2026.
Chú thích ảnh Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam. Ảnh tư liệu - minh họa: Trần Việt/TTXVN

Cụ thể, NHNN yêu cầu các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tiếp tục thực hiện nghiêm các biện pháp quản lý rủi ro, phòng ngừa, ngăn chặn hành vi gian lận trong hoạt động thanh toán, đặc biệt trong dịp cuối năm 2025 và Tết Nguyên đán năm 2026. Trong đó, tổ chức, triển khai nghiêm túc, chặt chẽ quy trình mở, sử dụng tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, cung ứng dịch vụ thanh toán theo quy định pháp luật (đặc biệt là quy định mới ban hành) và các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật trong hoạt động thanh toán theo quy định pháp luật và các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của NHNN.

Đồng thời, tăng cường các biện pháp quản lý, kiểm tra, giám sát các đơn vị chấp nhận thanh toán để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi lợi dụng giao dịch thanh toán tại các đơn vị chấp nhận thanh toán cho các mục đích bất hợp pháp.

Đối với các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, NHNN nhấn mạnh yêu cầu tổ chức, triển khai nghiêm túc, chặt chẽ quy trình mở, sử dụng ví điện tử, cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, quy trình quản lý rủi ro, hợp đồng/thoả thuận mở, sử dụng ví điện tử theo quy định pháp luật (đặc biệt là quy định mới ban hành) và các biện pháp phòng, chống, ngăn ngừa, giảm thiểu nguy cơ lợi dụng dịch vụ trung gian thanh toán cho các mục đích bất hợp pháp theo các văn bản chỉ đạo của NHNN.

Tại văn bản này, NHNN cũng yêu cầu các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tăng cường quản lý, giám sát, kiểm soát chặt chẽ hoạt động thanh toán liên ngân hàng qua các hệ thống thanh toán, đảm bảo an toàn, thông suốt, phục vụ tốt nhu cầu thanh toán của khách hàng trong thời gian quyết toán 2025 và Tết Nguyên đán năm 2026.

Về hạ tầng kỹ thuật, các ngân hàng phải xây dựng kế hoạch cụ thể cho hoạt động ATM, bao gồm tiếp quỹ, bảo trì, bố trí nhân sự và phương án ATM lưu động phù hợp từng địa bàn... Đồng thời, rà soát toàn bộ hệ thống kỹ thuật, đường truyền, đặc biệt là hạ tầng thanh toán trực tuyến, nhằm hạn chế tối đa sự cố phát sinh, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ người dân.

NHNN cũng yêu cầu tăng cường phối hợp trong công tác thu, chi ngân sách nhà nước; bố trí nguồn lực phù hợp để kéo dài thời gian giao dịch của hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng quốc gia trong thời gian quyết toán cuối năm, bảo đảm các khoản thu, chi ngân sách được thực hiện an toàn, chính xác và kịp thời.

Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật và nghiệp vụ, NHNN đặc biệt nhấn mạnh vai trò của công tác truyền thông. Các ngân hàng và trung gian thanh toán cần chủ động cảnh báo, nâng cao nhận thức cho khách hàng về các thủ đoạn lừa đảo, hướng dẫn biện pháp bảo mật thông tin cá nhân, không chia sẻ dữ liệu sinh trắc học để phòng ngừa rủi ro trong thanh toán.

Các ngân hàng, các trung gian thanh toán và tổ chức vận hành hệ thống thanh toán cần phối hợp chặt chẽ trong xử lý và phản hồi kịp thời các yêu cầu tra soát, khiếu nại của khách hàng theo quy định; xử lý kịp thời các tình huống quá tải, các sai sót, sự cố phát sinh đảm bảo hoạt động thanh toán thông suốt, liên tục, ổn định.

NHNN khu vực được giao nhiệm vụ tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động thanh toán trên địa bàn; phối hợp với các cơ quan chức năng trong phòng, chống tội phạm công nghệ cao, qua đó góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán, bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống, phục vụ hiệu quả nhu cầu giao dịch của nền kinh tế dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2026.