Xây dựng thuế sức khỏe theo ngưỡng đường và chất béo
Chiều 10/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Dân số và dự án Luật Phòng bệnh.
Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Phạm Trọng Nhân (đoàn Tp.Hồ Chí Minh) cho rằng, chúng ta đang chứng kiến một thế hệ trẻ béo phì sớm, mắc bệnh sớm và kiệt sức sớm hơn, mà một trong những nguyên nhân đến từ môi trường tiêu dùng hằng ngày.
Ông chỉ ra, không khó để tìm mua những sản phẩm, thực phẩm không có lợi cho sức khỏe chứa đường, muối, chất béo bão hoà với hàm lượng cao hay các sản phẩm chứa gia vị công nghiệp, chất điều vị, tạo mùi - tạo cảm giác siêu ngon, khó cưỡng, có thể tìm thấy trong các gói snack, nước ngọt, thức ăn nhanh… hay những thực phẩm siêu chế biến trong các siêu thị, bao quanh học đường.
ĐBQH Phạm Trọng Nhân (Ảnh: Media Quốc hội).
Những thực phẩm này không những lập trình lại, làm cho thói quen vị giác lệch chuẩn mà việc sử dụng lâu ngày còn dẫn tới gây nghiện, thèm ăn liên tục và cuối cùng là béo phì, tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa, những căn bệnh mãn tính đang gia tăng báo động ở thanh thiếu niên Việt Nam.
Trong khi chi phí điều trị bệnh không lây nhiễm hiện chiếm tới 70% tổng gánh nặng y tế quốc gia.
Để kiểm soát yếu tố nguy cơ gây bệnh tật, ông kiến nghị Quốc hội bổ sung 3 nhóm nội dung:
Đó là, sửa khoản 2 Điều 15 theo hướng ràng buộc trách nhiệm và thời hạn thực thi rõ ràng: "Chính phủ có trách nhiệm ban hành và định kỳ cập nhật Danh mục các sản phẩm, yếu tố nguy cơ không có lợi cho sức khỏe; quy định biện pháp quản lý, bao gồm dán nhãn cảnh báo, hạn chế quảng cáo, kiểm soát phân phối trong cơ sở giáo dục và áp dụng chính sách thuế sức khỏe phù hợp.
Trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày Luật có hiệu lực, Chính phủ, Bộ Y tế và các bộ liên quan phải hoàn thiện các văn bản quy định chi tiết; quá thời hạn, áp dụng tạm thời theo tiêu chí do Bộ Y tế công bố".
Bên cạnh đó, ông cũng đề nghị cấm tiếp thị nhắm đến trẻ em dưới 16 tuổi trên mọi nền tảng; quy định rõ vùng an toàn dinh dưỡng học đường, cấm bán và quảng cáo sản phẩm có nhãn cảnh báo trong phạm vi nhà trường theo khuyến nghị của Tổ chức y tế thế giới và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam.
Đại biểu cũng đề xuất xây dựng thuế sức khỏe theo ngưỡng đường và chất béo, khuyến khích doanh nghiệp cải tiến sản phẩm; đồng thời giảm thuế cho sản phẩm tự nhiên, ít phụ gia để chính sách tài chính song hành với chính sách y tế.
Cấm bày bán, quảng cáo các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe
Quan tâm về vấn đề dinh dưỡng cho trẻ em trong dự thảo Luật Phòng bệnh, ĐBQH Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) cho rằng dự thảo luật chưa có quy định cụ thể về dinh dưỡng học đường, trong khi đây là mắt xích quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ ngay từ ghế nhà trường.
Nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, Pháp đã có luật quy định chặt chẽ về vấn đề này, đặc biệt, Hàn Quốc còn cấm tuyệt đối bán thực phẩm không lành mạnh trong phạm vi 200 mét quanh trường học.
ĐBQH Trần Thị Nhị Hà (Ảnh: Media Quốc hội).
Do đó, theo đại biểu, đã đến lúc Việt Nam cần luật hóa dinh dưỡng học đường để trường học thực sự trở thành pháo đài đầu tiên trong công tác phòng bệnh, nơi hình thái một thế hệ khỏe mạnh, thông minh và hạnh phúc.
Đại biểu kiến nghị, bổ sung quy định về dinh dưỡng trong cơ sở giáo dục theo hướng Bộ Y tế chủ trì, phối hợp Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy chuẩn quốc gia về tiêu chuẩn dinh dưỡng bữa ăn học đường.
Cơ sở giáo dục có trách nhiệm tổ chức bữa ăn bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, khoa học hạn chế sử dụng thực phẩm không lành mạnh có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe học sinh.
Đặc biệt, đại biểu đoàn Hà Nội đề nghị cấm bày bán, quảng cáo và khuyến mại các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe trong và xung quanh khuôn viên trường học.
