Chiều 27/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp.
Bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm, dám sáng tạo
Tham gia thảo luận, đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đồng) cho rằng, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội xem xét thông qua Luật tình trạng khẩn cấp nhằm ứng phó từ sớm từ xa, giảm thiểu những thiệt hại do tác động từ những tình huống trong tình trạng khẩn cấp xảy ra cho người dân, đảm bảo lợi ích quốc gia, dân tộc là hết sức cần thiết.
Về thông tin tình trạng khẩn cấp, dự thảo Luật đã quy định yêu cầu công bố tình trạng khẩn cấp trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết tại địa phương.
Tuy nhiên, ông Mai cho rằng, dự thảo luật chưa quy định cơ chế tiếp nhận phản hồi thông tin từ người dân, tổ chức, doanh nghiệp trong vùng khẩn cấp.
Nhấn mạnh đây là kênh giám sát trực tiếp, giúp phát hiện sớm các bất cập, hành vi lạm quyền hoặc lợi dụng tình trạng khẩn cấp để trục lợi, đại biểu đề nghị bổ sung quy định về nghĩa vụ của chính quyền địa phương trong việc tiếp nhận, tổng hợp, công khai kết quả xử lý phản ánh từ người dân, doanh nghiệp trong giai đoạn áp dụng tình trạng khẩn cấp, để đảm bảo sớm phát hiện và xử lý nhanh những phát sinh kịp thời những vấn đề về bất cập.
ĐBQH Dương Khắc Mai (Ảnh: Media Quốc hội).
Về quy định: "Tạm đình chỉ chức vụ người đứng đầu cơ quan tổ chức, chính quyền địa phương không thực hiện hoặc thực hiện không đúng chức trách trong thời gian thi hành lệnh công bố tình trạng khẩn cấp" tại dự thảo Luật, đại biểu Mai cho rằng cần thiết.
Tuy nhiên, trong thực tế, tình trạng khẩn cấp sẽ phát sinh nhiều tình huống bất ngờ, khó lường trước và đòi hỏi người có thẩm quyền phải đưa ra quyết định nhanh chóng để kịp thời ứng phó.
Do đó, ông đề nghị cần bổ sung quy định theo hướng bảo vệ cán bộ, công chức trong một số trường hợp nhất định để phù hợp với chủ trương của Đảng về bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm, dám sáng tạo, đột phá vì một mục tiêu chung.
Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) đề nghị làm rõ quy định "tạm đình chỉ chức vụ người đứng đầu cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương không thực hiện hoặc thực hiện không đúng chức trách trong thời gian thi hành lệnh công bố tình trạng khẩn cấp".
ĐBQH Phạm Văn Hoà (Ảnh: Media Quốc hội).
Ông cho rằng, khi trường hợp trình trạng khẩn cấp xảy ra, thì cấp nào đình chỉ những người tổ chức thực hiện này? Là Ban chỉ huy tình trạng khẩn cấp đình chỉ hay là người đứng đầu của cơ quan, đơn vị?
"Tôi đề nghị làm rõ cấp nào xử lý đình chỉ chức vụ đối với những trường hợp không thực hiện đúng theo quy định của tình trạng khẩn cấp", ông Hoà nêu.
Việc chuẩn bị ứng phó phải mang tính tổng thể, toàn diện
Tham gia thảo luận, ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Tp.Hồ Chí Minh) quan tâm đến quy định điều động lực lượng vũ trang đến địa bàn khẩn cấp. Đại biểu tán thành việc quy định rõ vai trò điều hành của Thủ tướng, Chủ tịch nước và Bộ Quốc phòng trong điều động lực lượng vũ trang.
Để thống nhất chỉ huy, đại biểu Hùng đề nghị bổ sung cơ chế phối hợp liên ngành giữa Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và chính quyền địa phương theo nguyên tắc một đầu mối chỉ huy, bảo đảm phản ứng nhanh, tránh chồng chéo.
Đồng thời, phù hợp với mô hình khu vực phòng thủ theo Nghị quyết 28 của Trung ương và Nghị định 21 của Chính phủ về xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc.
ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (Ảnh: Media Quốc hội).
Về thẩm quyền xử lý người bị tạm giữ trong tình trạng khẩn cấp, đại biểu ủng hộ quan điểm của cơ quan soạn thảo khi trao quyền tạm giữ cho lực lượng tổ tuần tra đặc biệt nhằm xử lý tình huống khẩn cấp ngay tại chỗ.
Song, để tránh hiểu nhầm hoặc lạm quyền, ông đề nghị nên làm rõ cơ cấu tổ chức, cấp bậc, phạm vi hoạt động và thời hạn tạm giữ. Như vậy, vừa bảo đảm tính cơ động, vừa phù hợp nguyên tắc tố tụng và quyền con người theo Hiến pháp.
Đối với quy định lực lượng trong tình trạng khẩn cấp, đại biểu Hùng đánh giá cao việc mở rộng khái niệm lực lượng nòng cốt, trong đó xác định rõ quân đội nhân dân Việt Nam, công an nhân dân Việt Nam và dân quân tự vệ là chủ công.
Đồng thời, đề nghị ban soạn thảo xem xét, nghiên cứu có thể bổ sung quy định về phối hợp với lực lượng dự bị động viên khi lực lượng này đã được huy động trong các tình huống kéo dài hoặc lan rộng để tận dụng nguồn lực huấn luyện sẵn có, đồng thời duy trì sức chiến đấu bền vững trong thời gian dài.
Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (Ảnh: Media Quốc hội).
Giải trình làm rõ ý kiến của các ĐBQH, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng nêu rõ cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến để cùng với các cơ quan có liên quan chỉnh sửa, làm sao cho luật vừa ngắn gọn, vừa dễ hiểu, dễ thực hiện và cũng dễ vận dụng trong các trường hợp cá biệt.
Theo Đại tướng Phan Văn Giang, đã gặp tình trạng khẩn cấp thì đây là những tình huống đặc biệt, không xảy ra thông thường. Khi đã xảy ra thảm họa, mọi đối tượng trong xã hội đều bị ảnh hưởng nặng nề, không phân biệt giàu nghèo. Do đó, việc chuẩn bị ứng phó phải mang tính tổng thể, toàn diện.
Ghi nhận ý kiến của đại biểu Dương Khắc Mai, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cho rằng việc tiếp nhận phản hồi từ người dân là rất cần thiết, nhưng thông tin phải được chắt lọc.
Bộ trưởng cho biết số điện thoại 112 được thiết lập để tiếp nhận các thông tin liên quan đến tình trạng khẩn cấp. Việc sử dụng tin nhắn để cảnh báo đến người dân là một giải pháp hiệu quả, tuy nhiên cần đảm bảo tính xác thực của thông tin.
