Bộ Thương mại Mỹ hôm 19/8 đã công bố việc mở rộng áp dụng mức thuế quan 50% đối với thép và nhôm nhập khẩu, bao gồm hơn 400 danh mục sản phẩm mới, từ turbine điện gió, cần cẩu di động, máy ủi và các thiết bị hạng nặng khác, đến toa tàu, xe máy, động cơ tàu thủy, thiết bị gia dụng, đồ nội thất và hàng trăm sản phẩm khác.
Biện pháp này là một phần trong chiến lược thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm thúc đẩy ngành sản xuất thép và nhôm trong nước, đồng thời hạn chế các hành vi lách thuế.
Theo thông báo từ Bộ Thương mại Mỹ, 407 đầu mục sản phẩm mới đã được bổ sung vào danh sách các sản phẩm "phái sinh" từ thép và nhôm chịu thuế theo ngành.
Ngoài thuế 50% áp dụng cho hàm lượng thép và nhôm trong các sản phẩm này, phần nội dung không phải thép hoặc nhôm sẽ chịu thuế suất theo quy định của Mỹ đối với từng quốc gia xuất xứ.
Theo hãng tư vấn Evercore ISI, các danh mục sản phẩm mới này đại diện cho hơn 200 tỷ USD giá trị nhập khẩu trong năm 2024, làm tăng mức thuế hiệu lực trung bình lên khoảng 1 điểm phần trăm.
Bộ Thương mại Mỹ cũng đang bổ sung các bộ phận nhập khẩu cho hệ thống ống xả ô tô và thép điện cần thiết cho xe điện vào khung thuế mới, cũng như các linh kiện cho xe buýt, máy điều hòa không khí cũng như các thiết bị gia dụng bao gồm tủ lạnh, tủ đông và máy sấy.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu với những người ủng hộ trong một sự kiện tại nhà máy thép US Steel-Irvin, West Mifflin, Pennsylvania, ngày 30/5/2025. Ảnh: Getty
Trước đó, một nhóm các nhà sản xuất ô tô nước ngoài đã kêu gọi Bộ Thương mại Mỹ không bổ sung các bộ phận này, với lý do Mỹ không có đủ năng lực nội địa để đáp ứng nhu cầu hiện tại.
Tesla đã không thành công khi yêu cầu Bộ Thương mại Mỹ không bổ sung các sản phẩm thép được sử dụng trong động cơ xe điện và turbine điện gió, dù đã viện dẫn lý do Mỹ không có khả năng sản xuất thép để sử dụng trong bộ truyền động của xe điện.
Mức thuế mới có hiệu lực ngay lập tức và cũng bao gồm máy nén, máy bơm, bao bì kim loại như lon aerosol dùng trong mỹ phẩm nhập khẩu và các sản phẩm chăm sóc cá nhân khác.
Theo ông Jeffrey Kessler, Thứ trưởng Thương mại phụ trách Công nghiệp và An ninh, diễn biến mới về thuế quan đối với thép và nhôm được thiết kế để "đóng các kẽ hở" trong việc lách thuế và hỗ trợ ngành công nghiệp thép và nhôm nội địa.
"Hành động hôm nay mở rộng phạm vi của thuế thép và nhôm, đồng thời ngăn chặn các con đường lách thuế – hỗ trợ sự phục hồi liên tục của các ngành công nghiệp thép và nhôm Mỹ", ông Kessler tuyên bố.
Các công ty thép lớn như Cleveland-Cliffs và Nucor của Mỹ đã vận động chính quyền Trump mở rộng thuế để bao gồm thêm các bộ phận ô tô bằng thép và nhôm, nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước trước sự cạnh tranh từ các sản phẩm nhập khẩu giá rẻ.
Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng việc mở rộng thuế quan đối với thép và nhôm sẽ gây áp lực lên chuỗi cung ứng của Mỹ và làm tăng giá cả cho người tiêu dùng.
Ông Jason Miller, giáo sư về quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Bang Michigan, ước tính rằng các loại thuế thép và nhôm hiện ảnh hưởng đến ít nhất 320 tỷ USD giá trị nhập khẩu năm 2024, tăng đáng kể so với con số 190 tỷ USD trước đó.
"Điều này sẽ tạo thêm áp lực lạm phát do chi phí đẩy, trong bối cảnh giá cả trong nước đã tăng theo dữ liệu PPI tháng 7", Giáo sư Miller cho biết trên LinkedIn.
Tổng thống Trump đã áp dụng nhiều biện pháp thuế quan cụ thể theo ngành để thực hiện chương trình nghị sự thương mại toàn diện của mình.
Vào tháng 6, nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế lên thành 50% đối với thép và nhôm nhập khẩu từ hầu hết các quốc gia.
Nhà Trắng cho biết diễn biến mới về việc áp thuế đối với các sản phẩm bổ sung "không nên gây bất ngờ".
"Tổng thống đã kêu gọi một quy trình bổ sung sản phẩm thép và nhôm mới từ tháng 2", người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai cho biết trong một tuyên bố.
"Cục Công nghiệp và An ninh đã thiết lập quy trình bổ sung sản phẩm mới vào tháng 4, và các công ty đã nộp yêu cầu bổ sung sản phẩm vào giữa tháng 5", ông nói.
"Vì vậy, trong nhiều tháng qua, rõ ràng là các sản phẩm mới có thể được coi là sản phẩm phái sinh từ thép và nhôm".
Ông Brian Baldwin, Phó Chủ tịch phụ trách hải quan của Tập đoàn logistics Kuehne + Nagel International AG (trụ sở Thụy Sĩ), đã viết trên LinkedIn về danh sách mở rộng này.
"Phụ tùng ô tô, hóa chất, nhựa, linh kiện nội thất – về cơ bản, nếu chúng sáng bóng, có kim loại, hoặc có liên quan gián tiếp đến thép hoặc nhôm, thì có thể chúng sẽ nằm trong danh sách", ông Baldwin cho biết.
"Đây không chỉ là một mức thuế khác – mà là một sự thay đổi chiến lược trong cách thức quản lý các sản phẩm phái sinh từ thép và nhôm".
Minh Đức (Theo CNBC, Al Jazeera)
