
Theo Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn, từ ngày 1/7, số định danh cá nhân sẽ thay thế mã số thuế cá nhân hiện hành. Điều này áp dụng cho tất cả các đối tượng cá nhân, bao gồm cá nhân kinh doanh, cá nhân làm công ăn lương và người phụ thuộc. Đây được đánh giá là một bước tiến vô cùng quan trọng, cho phép ngành thuế kết nối trực tiếp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong quản lý thuế. Đây cũng là giải pháp căn cơ để thúc đẩy chính phủ điện tử và chuyển đổi số trong ngành thuế Việt Nam.
Việc sử dụng số định danh cá nhân làm mã số thuế sẽ góp phần minh bạch hóa quản lý, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người nộp thuế. Qua đó, giúp việc đăng ký, kê khai và thực hiện các nghĩa vụ thuế trở nên thuận lợi, chính xác hơn, giảm thiểu chi phí và thời gian tuân thủ cho người dân...
Theo đó, việc chuyển đổi này được xem là một cơ hội vàng để ngành thuế "làm sạch" cơ sở dữ liệu, xây dựng một cơ sở dữ liệu lớn, toàn diện. Cơ sở dữ liệu này không chỉ giúp giảm chi phí và thời gian tuân thủ mà còn hỗ trợ đắc lực cho việc hiện đại hóa công tác thu nộp thuế.
Ông Nguyễn Đức Huy, Phó trưởng Ban Nghiệp vụ (Cục Thuế) cho biết, hiện hệ thống quản lý thuế của cơ quan thuế đang quản lý gần 81 triệu mã số thuế cá nhân. Đây là mã số thuế của cá nhân của người làm công ăn lương, mã số thuế của hộ kinh doanh, mã số thuế của cá nhân kinh doanh, mã số thuế người phụ thuộc... Trong số 81 triệu mã số thuế đó, trên 65 triệu mã số thuế đã được chuẩn hóa. Số còn lại là khoảng 15 triệu mã số thuế chưa được xác thực do thông tin không khớp đúng với cơ sở dữ liệu căn cước công dân. Số lượng mã số thuế chưa được chuẩn hóa chủ yếu là đối tượng những người phụ thuộc của người nộp thuế.
Do đó, đại diện Cục Thuế cho biết, với trường hợp chưa được cấp mã số thuế trước ngày 1/7, hộ kinh doanh thực hiện đăng ký thuế cùng với đăng ký kinh doanh tại cơ quan đăng ký kinh doanh. Cá nhân, đại diện hộ gia đình (trừ hộ kinh doanh) thực hiện đăng ký thuế trước khi phát sinh nghĩa vụ với ngân sách nhà nước. Người nộp thuế cần kê khai chính xác ba thông tin gồm họ và tên, ngày tháng năm sinh và số định danh cá nhân, đảm bảo khớp đúng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Khi các thông tin trùng khớp, số định danh cá nhân sẽ được sử dụng làm mã số thuế kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc khi cơ quan thuế thông báo kết quả đối chiếu thành công qua email hoặc số điện thoại đã đăng ký.
Trường hợp người nộp thuế đã được cấp mã số thuế trước ngày 1/7, nếu thông tin đăng ký thuế khớp đúng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì cơ quan thuế sẽ tự động chuyển đổi mã số thuế sang số định danh cá nhân, không phát sinh thêm thủ tục hành chính. Từ thời điểm đó, người nộp thuế sẽ sử dụng số định danh cá nhân để kê khai, nộp thuế, điều chỉnh hoặc bổ sung nghĩa vụ phát sinh. Dữ liệu về hộ kinh doanh, cá nhân và người phụ thuộc cũng được quản lý bằng số định danh cá nhân.
Trường hợp thông tin không khớp, cơ quan thuế sẽ chuyển trạng thái mã số thuế sang trạng thái chờ cập nhật. Khi đó, người nộp thuế phải thực hiện thủ tục thay đổi thông tin đăng ký thuế theo hướng dẫn tại để đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Việc sử dụng số định danh cá nhân làm mã số thuế sẽ có hiệu lực sau khi thông tin được điều chỉnh và khớp đúng, không làm gián đoạn các giao dịch thuế trước đó.
Trong trường hợp một cá nhân đã được cấp nhiều hơn một mã số thuế, cá nhân cần cập nhật số định danh cá nhân để cơ quan thuế hợp nhất dữ liệu và quản lý thống nhất theo số định danh cá nhân. Các mã số thuế được cấp trước đây, nếu có thông tin trùng khớp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, sẽ được cơ quan thuế tự động tích hợp vào số định danh cá nhân. Người nộp thuế có thể tra cứu các nghĩa vụ thuế liên quan đến mã số thuế cũ thông qua tài khoản định danh điện tử mức độ 2 (VNeID). Các hóa đơn, chứng từ đã lập trước đây sử dụng mã số thuế vẫn tiếp tục có giá trị pháp lý và không cần điều chỉnh lại.
Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có địa điểm kinh doanh, từ ngày 1/7, cơ quan thuế sẽ không cấp mã số thuế riêng cho địa điểm kinh doanh. Việc kê khai và nộp thuế tại các địa điểm sẽ được thực hiện bằng số định danh cá nhân của người đại diện. Mã số thuế của các địa điểm kinh doanh cấp trước đó sẽ được tích hợp vào số định danh cá nhân tương ứng, không phát sinh thêm thủ tục hành chính. Người nộp thuế có thể tra cứu thông tin thuế liên quan đến các địa điểm kinh doanh thông qua tài khoản định danh điện tử mức độ 2.
Hiện nay, ngành thuế đang khẩn trương thực hiện nhiều giải pháp trọng tâm. Trong số đó, quan trọng nhất là việc phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và các địa phương để rà soát, chuẩn hóa dữ liệu thuế cá nhân, đảm bảo tất cả thông tin đều khớp đúng với dữ liệu dân cư trước khi chính thức áp dụng từ ngày 1/7.
Cùng với đó, triển khai các giải pháp kỹ thuật để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi, không làm gián đoạn hoạt động của người nộp thuế. Dữ liệu đang được rà soát, chuẩn hóa và cập nhật vào hệ thống quản lý thuế điện tử.
Các ứng dụng như iCanhan, eTax Mobile, Cổng thông tin điện tử của Cục Thuế (www.gdt.gov.vn) và Cổng Thuế điện tử (thuedientu.gdt.gov.vn) đã sẵn sàng hỗ trợ người dân tra cứu, cập nhật thông tin và thực hiện thủ tục trực tuyến. Đồng thời, lực lượng cán bộ thuế tại các địa phương sẽ trực tiếp hỗ trợ người nộp thuế ngay tại cơ sở.