Cuộc bầu cử Tổng thống mang tính bước ngoặt ở Ba Lan diễn ra quá sít sao để có thể công bố ứng cử viên nào trên đà giành chiến thắng vào cuối ngày bỏ phiếu, ngày 1/6.
Các cuộc thăm dò ý kiến cử tri khi rời phòng bỏ phiếu (exit poll) cho thấy hai ứng cử viên gần như ngang ngửa nhau và mỗi ứng cử viên đều tuyên bố chiến thắng trước khi kết quả kiểm phiếu chính thức được công bố vào ngày 2/6 (giờ địa phương).
Ông Rafal Trzaskowski, thị trưởng theo chủ nghĩa tự do của Warsaw, đã tuyên bố chiến thắng vào tối 1/6 sau khi dữ liệu thăm dò ý kiến cử tri hậu bầu cử cho thấy ông dẫn trước đối thủ cánh hữu một chút. Nhưng một bộ dữ liệu khảo sát được cập nhật công bố sau đó đã đảo ngược kết quả, và đưa đối thủ của ông Trzaskowki là ứng cử viên Karol Nawrocki dẫn trước một chút.
Ông Nawrocki, một nhà sử học theo chủ nghĩa dân tộc được đảng cầm quyền cánh hữu trước đây của Ba Lan, Đảng Luật pháp và Công lý (PiS), ủng hộ, đã nói với những người ủng hộ mình ở Warsaw rằng kết quả kiểm phiếu chính thức, sẽ được công bố vào ngày 2/6, sẽ cho thấy ông là người chiến thắng.
"Tôi tin rằng tất cả chúng ta sẽ thức dậy vào sáng mai với cảnh Tổng thống Nawrocki đang hàn gắn lại đất nước Ba Lan tan vỡ", ông nói vào tối 1/6.
Ứng cử viên trung dung Rafal Trzaskowski (trái) và ứng cử viên cánh hữu Karol Nawrocki. Ảnh: TVP World
Một cuộc thăm dò ý kiến cử tri exit poll sớm cho thấy ứng cử viên tự do Trzaskowski dẫn trước một chút, trong khi một cuộc exit poll sau đó kết hợp các cuộc thăm dò ý kiến cử tri với kết quả chính thức đầu tiên cho thấy ứng cử viên cánh hữu Nawrocki dẫn trước một chút. Cách biệt giữa hai ứng cử viên trong cả 2 cuộc exit poll đều nằm trong biên độ sai số.
Cụ thể, cuộc thăm dò đầu tiên của Ipsos Ba Lan, được công bố lúc 9h tối giờ địa phương ngày 1/6 đưa ông Trzaskowski lên dẫn trước với 50,3% số phiếu bầu, trong khi ông Nawrocki đạt 49,7%. Biên độ sai số của cuộc thăm dò là 2%.
Tin tưởng rằng số phiếu chính thức sẽ xác nhận dữ liệu thăm dò ý kiến cử tri ban đầu, ông Trzaskowski đã ăn mừng vào tối 1/6 tại Warsaw với những người ủng hộ, nói với họ rằng: "Chúng ta đã thắng. Tôi nghĩ rằng thuật ngữ chiến thắng sít sao sẽ mãi mãi đi vào ngôn ngữ và chính trị Ba Lan".
Trong bài phát biểu tại trụ sở chiến dịch của mình, ông Nawrocki đã không thừa nhận thất bại, nói rằng ông vẫn tự tin rằng mình sẽ chiến thắng khi tất cả các phiếu bầu được kiểm.
Trong một cuộc exit poll khác được công bố sau đó, thực sự đã có một sự thay đổi đáng kể trong các dự đoán, với việc ông Nawrocki dẫn đầu với 50,7% số phiếu bầu trong khi ông Trzaskowski chỉ giành được 49,3%.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng những con số này có thể thay đổi một lần nữa khi có thêm nhiều phiếu bầu được kiểm. Những kết quả đáng tin cậy hơn dự kiến sẽ dần xuất hiện.
Vòng bỏ phiếu nước rút trong cuộc bầu cử Tổng thống Ba Lan năm nay có sự góp mặt của hai ứng cử viên hàng đầu được chọn ra từ vòng bỏ phiếu đầu tiên bao gồm 13 ứng cử viên vào ngày 18/5.
Cuộc bầu cử Tổng thống lần này xoay quanh câu hỏi liệu cử tri Ba Lan có muốn một Tổng thống có thể làm việc với chính phủ đương nhiệm của Thủ tướng Donald Tusk, hay một người phản đối chính phủ.
Sự sít sao của cuộc đua đã làm nổi bật sự phân cực ở Ba Lan, giữa các lực lượng dân tộc chủ nghĩa cánh hữu phản đối ông Tusk và những người trung dung ủng hộ ông.
Minh Đức (Theo NY Times, The Guardian)
