Giải bài toán về khan hiếm vật liệu xây dựng
Bộ Tư pháp đang thẩm định hồ sơ Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản (ĐC&KS) do Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) chủ trì.
Theo cơ quan chủ trì, quy định pháp luật hiện chưa đầy đủ các cơ chế đặc thù để giải quyết triệt để tình trạng khó khăn, khan hiếm về khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, làm giá vật liệu tăng cao.
Không đáp ứng nguyên vật liệu san lấp phục vụ xây dựng các dự án, công trình quan trọng quốc gia; dự án đầu tư khẩn cấp, cấp bách do cấp có thẩm quyền quyết định; dự án đầu tư công, dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
Dự thảo sửa đổi Luật ĐC&KS nhằm giải quyết một trong những vấn đề là sự khan hiếm vật liệu xây dựng.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản đã cụ thể hóa định hướng lớn của Đảng, Nhà nước về tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, thực hiện phân cấp, phân quyền hợp lý giữa Trung ương và địa phương, lấy hiệu quả quản lý làm trung tâm, lấy người dân và doanh nghiệp làm chủ thể phục vụ.
Sửa đổi Luật theo hướng miễn trừ, giảm bớt thủ tục đánh giá tác động môi trường, cấp phép môi trường đối với các dự án khai thác khoáng sản nhóm III, nhóm IV phục vụ thi công dự án quan trọng quốc gia, dự án đầu tư công khẩn cấp, công trình, hạng mục công trình thuộc chương trình mục tiêu quốc gia theo quy định của pháp luật về đầu tư công...
Để giải bài toán về khan hiếm vật liệu xây dựng, song song với việc xây dự dự thảo sửa đổi Luật ĐC&KS, Bộ NN&MT xây dựng dự thảo sửa đổi Nghị quyết 66 của Chính phủ về ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật ĐC&KS. Xem thêm: Trường hợp không phải thực hiện thủ tục về giấy phép thăm dò khoáng sản
Đáng chú ý, dự thảo đã bổ sung 2 khoản mới là 13 và 14, Điều 111 theo hướng tạo điều kiện cho doanh nghiệp. Cụ thể, khoản 13 quy định: Đối với các hành vi vi phạm đến mức phải thu hồi giấy phép thăm dò khoáng sản, giấy phép khai thác khoáng sản theo quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 mà đang được cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết thì được áp dụng quy định của Luật này theo hướng có lợi cho tổ chức, cá nhân.
Khoản 14: Đối với các giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường đã cấp trước ngày 01/7/2025 thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh nhưng chưa phù hợp với quy định của pháp luật được tiếp tục thực hiện việc thăm dò, khai thác khoáng sản theo giấy phép đã cấp và chỉ cung cấp cho các công trình, dự án, nhiệm vụ quy định tại khoản 2 Điều này".
Trao nhiều nhiệm vụ, quyền hạn từ Thủ tướng qua Bộ trưởng
Dự thảo Luật đã tăng cường trao trao quyền hạn từ Thủ tướng của thủ tướng Chính phủ sáng Bộ trưởng Bộ NN&MT. Cụ thể, điểm h, Điều 143 dự thảo quy định: Mỗi tổ chức, cá nhân được cấp không quá 05 giấy phép thăm dò đối với một loại khoáng sản, không kể giấy phép thăm dò khoáng sản đã hết hiệu lực. Trường hợp cấp quá 05 giấy phép cho cùng 01 tổ chức phải được Bộ trưởng Bộ NN&MT chấp thuận bằng văn bản. Trước đó, quy định thẩm quyền do Thủ tướng Chính phủ cấp.
Sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 49: Bộ trưởng Bộ NN&MT quyết định danh mục các khu vực thăm dò khoáng sản quy định tại khoản 1 Điều này thuộc thẩm quyền cấp giấy phép của mình. Trước đó thẩm quyền cũng do Thủ tướng Chính phủ.
Tương tự, dự thảo sửa đổi, bổ sung khoản b, của Điều 55 như sau: Giấy phép khai thác khoáng sản do Bộ trưởng Bộ NN&MT cấp ở khu vực phù hợp với quy hoạch khoáng sản nhóm I.
Điều 41 quy định về diện tích khu vực thăm dò khoáng sản được đề xuất sửa đổi điểm d như sau: Không quá 200 km2 đối với khoáng sản ở vùng biển, trừ khoáng sản nhóm III. Trường hợp đặc biệt cần diện tích lớn hơn, Bộ trưởng Bộ NN&MT quyết định". Trước đó do Thủ tướng quyết định.
Sửa đổi khoản 1, Điều 34 về Bồi thường thiệt hại khi dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động tại khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia như sau: Trường hợp Bộ trưởng Bộ NN&MT giảm diện tích khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia, giảm thời gian dự trữ khoáng sản quốc gia để phục vụ cho mục đích quốc phòng, an ninh hoặc dự án quan trọng quốc gia dẫn đến phải thu hồi một phần hoặc toàn bộ đất dự án đầu tư thì chủ đầu tư dự án tại khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia được bồi thường, hỗ trợ theo quy định của pháp luật về đất đai. Trước đó thẩm quyền do Thủ tướng.
