Tăng cường bảo vệ người tố giác tham nhũng, siết kiểm soát tài sản và nâng cao trách nhiệm giải trình

(Chinhphu.vn) - Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, đánh dấu bước hoàn thiện quan trọng trong hệ thống pháp luật về phòng ngừa và xử lý tham nhũng, phù hợp yêu cầu của thực tiễn và các chỉ đạo mới của Bộ Chính trị.
Tăng cường bảo vệ người tố giác tham nhũng, siết kiểm soát tài sản và nâng cao trách nhiệm giải trình- Ảnh 1.

Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng.

Chiều 10/12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng với tỉ lệ tán thành 93,45% (442/444 đại biểu có mặt).

Tăng cường trách nhiệm giải trình 

Trước khi biểu quyết, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo luật. Dựa trên ý kiến thảo luận tại tổ và hội trường, thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Ủy ban Tư pháp, cùng kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã rà soát, tiếp thu tối đa và hoàn thiện dự thảo luật, bảo đảm đồng bộ với dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí đang được xem xét tại kỳ họp này.

Luật sửa đổi Khoản 9 Điều 3 và một số nội dung tại Điều 8 để phù hợp Quy định số 231-QĐ/TW ngày 17/1/2025 của Bộ Chính trị về bảo vệ người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, chính thức thể chế hóa yêu cầu đặc biệt quan trọng này vào luật.

Để triển khai hiệu quả Chỉ thị số 53-CT/TW ngày 26/10/2025 về tăng cường lãnh đạo của Đảng đối với công tác giải trình, dự thảo luật đã chỉnh lý Điều 15 theo hướng mở rộng yêu cầu giải trình đối với mọi cá nhân có chức vụ, quyền hạn khi thực thi công vụ.

Quy định này được xem là bước tiến quan trọng trong bảo đảm liêm chính công vụ, góp phần nâng cao minh bạch và giảm nguy cơ tham nhũng trong hoạt động của cơ quan nhà nước.

Siết chặt kiểm soát tài sản, thu nhập 

Tiếp thu ý kiến của Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Tư pháp và ý kiến đại biểu, Chính phủ đã sửa đổi Điều 30 của Luật theo hướng làm rõ thẩm quyền kiểm soát tài sản, thu nhập, trong đó quy định rõ hơn trách nhiệm của Văn phòng Quốc hội và Cơ quan Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Đây là bước điều chỉnh nhằm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đồng thời tăng tính khả thi khi triển khai kiểm soát tài sản, thu nhập trong thực tế.

TIN LIÊN QUANTỉ lệ xét xử hình sự đạt gần 99%, thu hồi tài sản tham nhũng đạt 85,9%Chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chú trọng phòng ngừa từ sớm, từ xa, từ gốcTập trung kiểm toán những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao, dễ phát sinh tham nhũngTập trung kiểm toán những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao, dễ phát sinh tham nhũng

Liên quan đến các nội dung được nhiều đại biểu quan tâm như bộ tiêu chí đánh giá phòng, chống tham nhũng; đối tượng kê khai; quy trình xác minh; công khai, số hóa dữ liệu tài sản-thu nhập… Chính phủ cho biết các quy định sẽ được cụ thể hóa tại hệ thống nghị định thay thế Nghị định 59/2019/NĐ-CP và Nghị định 130/2020/NĐ-CP. Những văn bản dưới luật sẽ quy định rõ tiêu chuẩn kỹ thuật, cơ chế bảo đảm an ninh, quản lý và khai thác dữ liệu, tạo điều kiện triển khai hiệu quả nền tảng số hóa công tác phòng, chống tham nhũng.

Dự thảo luật cũng làm rõ đối tượng phải kê khai trong đơn vị sự nghiệp công lập (từ phó trưởng phòng trở lên), quy định kê khai hằng năm đối với cán bộ thuộc diện cấp ủy quản lý và đảng viên chuyên trách, đồng thời sửa đổi trách nhiệm của Tòa án nhân dân tối cao để bảo đảm thống nhất với các luật liên quan.

Chính phủ đã giải trình cụ thể nhiều nội dung nhận được sự quan tâm như phạm vi sửa đổi, mức thu nhập và giá trị tài sản phải kê khai, đối tượng kê khai hằng năm, quy định công khai bản kê khai, cơ chế phản ánh, tố cáo và xử lý hành vi tham nhũng. Đồng thời, một số điều khoản được chỉnh lý kỹ thuật nhằm bảo đảm tính chính xác của quy phạm và sự thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Nhật Nam