Từ "Hòn ngọc Viễn Đông" của thế kỷ XX, TPHCM đang bước vào thế kỷ XXI với khát vọng trở thành một siêu đô thị toàn cầu
Từ "Hòn ngọc Viễn Đông" của thế kỷ XX, Thành phố Hồ Chí Minh đang bước vào thế kỷ XXI với khát vọng trở thành một siêu đô thị toàn cầu – nơi hội tụ của dòng vốn, dòng người, dòng tri thức và dòng sáng tạo. Quy mô ấy không chỉ thay đổi diện mạo đô thị, mà còn đòi hỏi một cuộc đổi mới căn bản về tư duy quản trị, về cách nhìn nhận vai trò của Thành phố trong tiến trình phát triển quốc gia. Đại hội lần này vì thế không chỉ bàn về một nhiệm kỳ 5 năm, mà phải định hình tầm nhìn dài hạn cho một siêu đô thị toàn cầu – đầu tàu dẫn dắt sự chuyển mình của đất nước.
Thành phố cần trả lời được ba câu hỏi cốt lõi: Thành phố Hồ Chí Minh sẽ đứng ở đâu trên bản đồ kinh tế châu Á? Làm sao để phát triển nhanh mà vẫn bền vững và nhân văn, nghĩa tình? Và làm thế nào để mỗi người dân cảm thấy hạnh phúc, tự hào khi sống, làm việc, cống hiến tại đây? Tầm vóc của kỳ Đại hội này vượt xa khuôn khổ một địa phương. Nó là thước đo năng lực kiến tạo của Đảng bộ Thành phố, là phép thử cho khả năng tư duy chiến lược của đội ngũ lãnh đạo mới, và là nơi kết tinh trí tuệ, bản lĩnh, khát vọng của hơn 14 triệu con người đang cùng nhau viết tiếp câu chuyện của đô thị năng động bậc nhất Việt Nam.
Thành phố Hồ Chí Minh – thành phố của những khát vọng lớn – lại một lần nữa đứng trước thời khắc phải tự đổi mới mình, để xứng đáng với vai trò đầu tàu của cả nước, biểu tượng của tinh thần vươn lên không ngừng của dân tộc Việt Nam.
TẦM NHÌN VÀ SỨ MỆNH CỦA TPHCM TRONG THỜI KỲ MỚI
Thành phố Hồ Chí Minh – thành phố của những khát vọng lớn – lại một lần nữa đứng trước thời khắc phải tự đổi mới mình, để xứng đáng với vai trò đầu tàu của cả nước, biểu tượng của tinh thần vươn lên không ngừng của dân tộc Việt Nam.
Trong mỗi giai đoạn phát triển của đất nước, luôn có một địa danh phản chiếu khát vọng của dân tộc. Ngày nay Thành phố Hồ Chí Minh chính là một trong biểu tượng của năng động, sáng tạo và tinh thần tiên phong. Tầm nhìn của Thành phố hôm nay không thể chỉ dừng ở vị thế "đầu tàu kinh tế", mà phải vươn lên thành một trung tâm toàn cầu – nơi Việt Nam hội nhập, sáng tạo và lan tỏa giá trị ra thế giới.
Thành phố Hồ Chí Minh phải được định vị như một siêu đô thị toàn cầu – có khả năng kết nối trực tiếp với Singapore, Seoul, Tokyo, Dubai hay Thượng Hải
Thành phố Hồ Chí Minh phải được định vị như một siêu đô thị toàn cầu – có khả năng kết nối trực tiếp với Singapore, Seoul, Tokyo, Dubai hay Thượng Hải; là một nút giao trong mạng lưới đô thị thế giới, nơi hội tụ của vốn, công nghệ, tri thức và văn hóa. Nhưng Thành phố này không chỉ phát triển cho riêng mình. Với tỷ trọng đóng góp gần 25% GDP và hơn 30% ngân sách quốc gia, mỗi bước đi của Thành phố phải trở thành bước tiến của đất nước. Sứ mệnh của Thành phố Hồ Chí Minh là kéo đoàn tàu Việt Nam tiến lên phía trước – vừa dẫn đầu, vừa lan tỏa và là động lực phát triển.
Song song với đó, Thành phố còn mang sứ mệnh sâu sắc hơn – trở thành một không gian phát triển bao trùm và nhân văn, nơi mọi người dân đều có cơ hội. Trong sự sôi động của thị trường, người lao động bình thường vẫn phải có nhà ở, con trẻ được học hành, người yếu thế được bảo vệ và người tài được tôn vinh. Một siêu đô thị chỉ có thể bền vững khi nó tạo ra công bằng trong cơ hội và hạnh phúc trong phát triển.
Có thể khái quát sứ mệnh của Thành phố Hồ Chí Minh trong ba từ: Dẫn dắt – Khai phóng – Lan tỏa.
Từ tầm nhìn ấy, có thể khái quát sứ mệnh của Thành phố Hồ Chí Minh trong ba từ: Dẫn dắt – Khai phóng – Lan tỏa.
Dẫn dắt, vì đây là trung tâm công nghiệp, dịch vụ và đổi mới sáng tạo lớn nhất cả nước, có trách nhiệm mở đường cho mô hình phát triển mới. Khai phóng, vì Thành phố Hồ Chí Minh luôn là nơi năng lượng sáng tạo của con người được giải phóng mạnh mẽ nhất – nơi người dân dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Và Lan tỏa, vì mỗi bước đột phá của Thành phố phải trở thành động lực phát triển cho vùng Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.
ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN TP HCM TRONG THỜI KỲ SIÊU ĐÔ THỊ
Để hiện thực hóa tầm nhìn đó, Thành phố Hồ Chí Minh cần kiến tạo một mô hình phát triển dựa trên năm trụ cột chiến lược. Thứ nhất, về thể chế, phải có mô hình quản trị hai cấp – Thành phố và xã/phường– tinh gọn, minh bạch, có trách nhiệm giải trình, vận hành dựa trên dữ liệu và công nghệ số. Thành phố cần một khung pháp lý ổn định và tiên phong, cho phép tự chủ cao trong quy hoạch, ngân sách, nhân sự, hợp tác quốc tế. Đây không chỉ là trao quyền, mà là trao niềm tin, để Thành phố Hồ Chí Minh thực sự trở thành "phòng thí nghiệm" thể chế của Việt Nam – nơi thử nghiệm những mô hình quản trị hiện đại nhất.
TPHCM tập trung đầu tư hạ tầng giao thông và hạ tầng số đảm bảo đồng bộ, hiện đại
Thứ hai, về kinh tế, Thành phố phải chuyển từ mô hình tăng trưởng theo chiều rộng sang tăng trưởng theo chiều sâu, dựa trên ba động lực mới: kinh tế số – nơi dữ liệu và công nghệ trở thành tài nguyên cốt lõi; kinh tế xanh – nơi tăng trưởng gắn liền với giảm phát thải; và kinh tế đổi mới sáng tạo – nơi doanh nghiệp, trường đại học, viện nghiên cứu và startup cùng hợp thành "tam giác năng lượng mới". Cần sớm hình thành Trung tâm Tài chính quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh, phát triển các khu công nghiệp công nghệ cao thế hệ mới, logistics hiện đại, và trở thành trung tâm khởi nghiệp sáng tạo hàng đầu khu vực.
Thứ ba, về hạ tầng, Thành phố phải được quy hoạch như một vùng đô thị đa trung tâm, với các cực phát triển rõ ràng: trung tâm tài chính – sáng tạo; cực công nghiệp xanh phía Bắc; cực logistics – cảng biển phía Nam; và cực công nghệ cao – đại học phía Đông. Hạ tầng giao thông công cộng phải là xương sống, được quy hoạch theo mô hình TOD – phát triển đô thị gắn với trục giao thông, để người dân có thể đi lại thuận tiện, văn minh, giảm ùn tắc và nâng cao chất lượng sống.
Thứ tư, về xã hội, Thành phố Hồ Chí Minh phải trở thành thành phố của cơ hội – nơi con người được đặt ở trung tâm phát triển. Chính sách nhà ở giá phù hợp, giáo dục chất lượng, y tế phổ cập và không gian xanh phải là những ưu tiên hàng đầu. Đầu tư cho con người – nhất là thế hệ "công dân số" – chính là đầu tư cho tương lai. Một thành phố chỉ thật sự thành công khi công nhân có thể an cư, người trẻ có thể khởi nghiệp và người trí thức có thể cống hiến.
Thứ năm, về môi trường, phát triển phải đi đôi với bảo tồn. Là đô thị ven biển, Thành phố Hồ Chí Minh cần một chiến lược mạnh mẽ về thích ứng biến đổi khí hậu: chống ngập, chuyển sang năng lượng sạch, mở rộng mảng xanh và áp dụng kinh tế tuần hoàn. Một thành phố chỉ thật sự hiện đại khi nó biết sống hài hòa với thiên nhiên và có sức chống chịu trước thử thách.
Thành phố từng đi đầu trong đổi mới kinh tế, giờ phải đi đầu trong đổi mới thể chế và quản trị.
KHÁT VỌNG VƯƠN LÊN VÀ TINH THẦN ĐẠI HỘI
Tất cả những định hướng ấy sẽ không thể thành hiện thực nếu thiếu một tinh thần hành động mới. Đại hội lần này phải là cuộc tái khởi động tinh thần Thành phố Hồ Chí Minh – khơi dậy ý chí dấn thân, khát vọng đổi mới và tinh thần phụng sự. Thành phố từng đi đầu trong đổi mới kinh tế, giờ phải đi đầu trong đổi mới thể chế và quản trị. Nếu quá khứ là câu chuyện của dám "phá rào", thì tương lai phải là hành trình dám mở đường cho sáng tạo và tri thức.
Tinh thần Đại hội cần được hun đúc bằng ba giá trị: dấn thân để dám nghĩ điều lớn, đổi mới để dám làm điều khó, và phụng sự để dám chịu trách nhiệm vì hạnh phúc của nhân dân. Lãnh đạo được lựa chọn sau Đại hội không chỉ là người điều hành, mà là người kiến tạo – có tầm nhìn toàn cầu, bản lĩnh cải cách và trái tim hướng về người dân.
Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ định hình con đường cho một thành phố, mà còn mở ra tầm nhìn cho cả quốc gia. Nếu Việt Nam muốn vươn mình trở thành nước phát triển vào giữa thế kỷ XXI, thì Thành phố Hồ Chí Minh phải trở thành siêu đô thị toàn cầu – trung tâm hội nhập, sáng tạo và lan tỏa của quốc gia.
Không phải ngẫu nhiên mà mỗi khi đất nước bước vào thời kỳ mới, Thành phố Hồ Chí Minh luôn được gọi tên đầu tiên. Bởi Thành phố này từ lâu đã là một trong những tấm gương phản chiếu sức sống, trí tuệ và khát vọng vươn lên của dân tộc Việt Nam. Trong thế kỷ của tri thức và sáng tạo, Thành phố Hồ Chí Minh phải là ngọn cờ tiên phong, nơi Việt Nam chứng minh bản lĩnh sánh vai với các quốc gia phát triển, và là minh chứng cho khả năng kiến tạo hạnh phúc bằng con đường phát triển bền vững và nhân văn.
Nếu tầm nhìn của đất nước là Việt Nam hùng cường vào năm 2045, thì mỗi tuyến metro được hoàn thành, mỗi khu đô thị xanh mọc lên, mỗi chính sách bao trùm được thực thi – đều là minh chứng rằng Thành phố đang cùng cả nước từng bước biến khát vọng chung của cả dân tộc thành hiện thực.
Tôi mong Đại hội lần này kết tinh được trí tuệ, bản lĩnh và niềm tin của hơn 14 triệu con người, thì đó sẽ là một Đại hội lịch sử – nơi không chỉ hoạch định con đường phát triển cho một thành phố, mà còn đặt nền móng cho một tầm nhìn quốc gia: một Việt Nam hiện đại, nhân văn, hùng cường – với Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những nơi tỏa sáng của khát vọng ấy.
TS. Nguyễn Sĩ Dũng
