Từ 2 năm nay, với phương châm tuyên truyền theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”, UBND TP. Quy Nhơn (tỉnh Bình Định) đã đặt ra quyết tâm “180 ngày chống khai thác IUU trên toàn thành”, cứ hết thời gian 180 ngày thì ban hành kế hoạch cho 180 ngày tiếp theo.
Với phương châm đó, các lực lượng chức năng của địa phương đã dành sự quan tâm đặc biệt đến ngư dân có tàu cá thường xuyên di chuyển ngư trường, hoạt động ở các tỉnh phía nam, ngoài tỉnh. Đội ngũ làm công tác vận động ở các xã, phường tích cực tiếp cận người nhà, tranh thủ các mối quan hệ thân thiết với ngư dân để chuyển thông điệp "nói không với vi phạm vùng biển nước ngoài".
Ông Phan Tấn Vũ, Chủ tịch UBND phường Đống Đa (TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), cho biết: "Trên địa bàn phường hiện có 187 tàu, trong đó có 40 tàu đánh bắt xa bờ. Chúng tôi thường xuyên, liên tục gặp gỡ để tuyên truyền, vận động ngư dân hiểu và tuân thủ những quy định vì sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Từ đó, đa số ngư dân đã chuyển biến nhận thức rất nhiều, đều xác định phải tuân thủ quy định về chống khai thác IUU".
Với những nỗ lực tuyên truyền đó, Quy Nhơn giảm từ hơn 250 tàu cá dưới 15 m chưa có giấy phép khai thác thủy sản còn hơn 60 tàu, trong đó có những tàu vướng quy định hiện hành chứ không phải ngư dân không thực hiện. Quy Nhơn cũng không có trường hợp tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài từ năm 2023 đến nay.
Theo UBND TP. Quy Nhơn, hiện nay, tổ công tác chống khai thác IUU của thành phố tiếp tục phối hợp với tổ công tác của tỉnh, Chi cục Thủy sản, UBND các phường, xã ven biển, ven đầm Thị Nại tuần tra, kiểm soát theo hình thức lưu động, dọc tuyến cửa biển Quy Nhơn và trên khu vực đầm Thị Nại.
Lực lượng chức năng tiếp tục phối hợp xử lý nghiêm các vi phạm khai thác IUU; đồng thời, ngăn chặn không cho ra khơi hoạt động đối với trường hợp tàu cá không đầy đủ giấy tờ, không bảo đảm điều kiện theo quy định. Đặc biệt, trọng tâm sẽ chú ý kiểm tra nhóm tàu cá hoạt động nghề giã cào, nhóm tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU.
Vẫn còn nhiều hạn chế trong công tác chống khai thác IUUTheo Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định, tính đến ngày 31/3, toàn tỉnh Bình Định có 5.311 tàu cá có chiều dài từ 6 m trở lên được đăng ký. Trong đó có 5.003 tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản, chiếm 94,20%, tăng thêm 3,91% so với thời điểm cuối năm 2023 và tăng thêm 10,20% so với thời điểm đầu năm 2023.
Hiện nay, 100% tàu cá của tỉnh Bình Định có chiều dài từ 15 m trở lên tham gia hoạt động khai thác hải sản với số lượng 3.215 tàu cá được trang bị thiết bị theo quy định; còn lại 25 tàu cá không hoạt động (do bị hư hỏng, nằm bờ) nên chưa lắp giám sát hành trình. UBND tỉnh Bình Định đã chỉ đạo kiểm tra, xác định nguyên nhân, vị trí, địa điểm neo đậu của từng tàu cá không hoạt động, yêu cầu các chủ tàu cá phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trước khi tham gia khai thác thủy sản.
Theo ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định, hiện nay vẫn còn rất nhiều hạn chế trong công tác chống khai thác IUU. Tình trạng tàu cá bị nước ngoài bắt giữ vẫn chưa chấm dứt hẳn, mặc dù UBND tỉnh Bình Định đã chỉ đạo rất quyết liệt, các ngành, các cấp, chính quyền địa phương đã có nhiều cố gắng trong việc tuyên truyền, xử lý, nhưng vì lợi ích kinh tế mà chủ tàu, thuyền trưởng đã cố ý đưa tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
"Công tác quản lý tàu cá hoạt động vùng lộng ngoài tỉnh (tàu cá dưới 15 m) chưa thực sự hiệu quả. Nguyên nhân do các tàu này không quy định phải trang bị giám sát hành trình nên không thể giám sát được hành trình. Từ năm 2023 đến nay, tỉnh Bình Định có 5 tàu bị nước ngoài bắt giữ thì tất cả 5 tàu xuất bến ngoài tỉnh, 4 tàu có chiều dài dưới 15 m", ông Phúc nói.
Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn cho biết, tỉnh Bình Định thường xuyên cử đoàn công tác liên ngành vào làm việc với các tỉnh phía nam nhằm tăng cường phối hợp, tuyên truyền trực tiếp đến người dân có tàu cá thường xuyên di chuyển ngư trường hoạt động ở các tỉnh phía nam hằng năm không đưa tàu về địa phương, tổ chức ký cam kết không vi phạm khai thác IUU.
Qua thực hiện công tác tuyên truyền, hướng dẫn với nhiều hình thức khác nhau nên nhận thức của ngư dân từng bước được nâng lên. Đến nay, hầu hết ngư dân Bình Định cơ bản tuân thủ các quy định của Luật Thủy sản, các văn bản hướng dẫn luật cũng như triển khai các giải pháp chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh.
Trong đó có những biện pháp cụ thể như chủ tàu, thuyền trưởng thực hiện báo cáo trước 1 giờ khi tàu cập, rời cảng, ghi và nộp nhật ký khai thác thủy sản đầy đủ, luôn bật thiết bị giám sát hành trình trong quá trình tàu hoạt động trên biển; tuân thủ sự điều động của ban quản lý các cảng cá…
Minh Trang
