Trong nhiệm kỳ 2020–2025, Đảng bộ Bộ Xây dựng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các chủ trương, nghị quyết của Đảng, tham mưu nhiều nội dung đột phá với Trung ương nhằm tháo gỡ các "điểm nghẽn", "nút thắt", khơi thông nguồn lực cho phát triển ngành xây dựng và hạ tầng.
Hoàn thiện thể chế và cải cách hành chính
Bộ Xây dựng tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật một cách đồng bộ, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và cải cách thủ tục hành chính. Giai đoạn 2020–2025, Bộ đã trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kịp thời nhiều quy hoạch chuyên ngành, đặc biệt trong lĩnh vực giao thông vận tải, góp phần thu hút đầu tư và nâng cao hiệu quả triển khai các dự án. Bộ cũng đã đề xuất và được phê duyệt thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù về phát triển nhà ở xã hội nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030.
Riêng trong lĩnh vực phân cấp, phân quyền gắn với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Bộ đã thực hiện phân cấp, phân quyền 118 nhiệm vụ; phân định thẩm quyền 133 nhiệm vụ. Việc đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính đi kèm với phân cấp, phân quyền được đẩy mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Kết quả nổi bật về hạ tầng
Ngành xây dựng đã khởi công 93 dự án và hoàn thành 83 dự án trong nhiệm kỳ, góp phần phát triển hệ thống hạ tầng giao thông quốc gia, nâng cao năng lực vận tải và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Một số công trình tiêu biểu: đạt mục tiêu 3.000 km cao tốc vào cuối năm 2025, khởi công và hoàn thành giai đoạn 1 Cảng hàng không quốc tế Long Thành, triển khai đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.
Các dự án đường sắt chiến lược như tuyến tốc độ cao Bắc – Nam, đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng được thông qua chủ trương đầu tư. Tuyến đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông đi vào vận hành, đánh dấu bước tiến về giao thông công cộng bền vững.
Công tác quản lý vận tải tiếp tục được tăng cường, phục vụ tốt nhu cầu vận chuyển hàng hóa và hành khách với tốc độ tăng trưởng cao (vượt tốc độ tăng trưởng GDP). Cơ cấu dịch vụ vận tải, đặc biệt là logistics, đã có chuyển biến tích cực.
Cụ thể, giai đoạn 2020–2025, khối lượng vận chuyển hàng hóa toàn ngành tăng 1,65 lần (từ 1,62 tỷ tấn năm 2020 lên 2,67 tỷ tấn năm 2024), tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 13,3%/năm. Luân chuyển hàng hóa tăng 1,9 lần (từ 286,3 tỷ tấn.km năm 2020 lên 545,1 tỷ tấn.km năm 2024), tăng trưởng bình quân 17,5%/năm. Khối lượng vận chuyển hành khách tăng 1,46 lần (từ 3,47 tỷ khách lên 5,06 tỷ khách), tăng trưởng bình quân 9,9%/năm.
Chương trình nhà ở xã hội
theo Bộ Xây dựng, đến nay cả nước có 692 dự án đang được triển khai với tổng quy mô 633.559 căn, trong đó:146 dự án đã hoàn thành hoặc hoàn thành một phần (102.387 căn), 124 dự án đang xây dựng (112.952 căn), 422 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư (418.220 căn).
Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, đang triển khai hoặc được phê duyệt chủ trương đầu tư tính đến năm 2025 đạt 59,6% so với mục tiêu đã đề ra.
Công tác quản lý đầu tư xây dựng
Công tác quản lý chi phí đầu tư ngày càng được hoàn thiện. Hệ thống định mức, đơn giá dần được kiểm soát chặt chẽ, góp phần chống lãng phí, thất thoát, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Các chủ trương chính sách lớn của Đảng, đặc biệt là các "bộ tứ chiến lược", được quán triệt và triển khai đồng bộ, hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, góp phần đưa ngành xây dựng trở thành trụ cột của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Nghiên cứu kết nối đồng bộ các phương thức vận tải, đặc biệt các cảng biển, cảng thủy nội địa với hệ thống đường sắt đường bộ
Mục tiêu lớn đến năm 2030
Đảng bộ Bộ Xây dựng xác định tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng; phát huy tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm; hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị và xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Một số chỉ tiêu chủ yếu mà Bộ Xây dựng đề ra đến năm 2030: Hoàn thành 100% nhiệm vụ xây dựng văn bản quy phạm pháp luật được Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và chương trình kế hoạch của Bộ giao. Hoàn thành 5.000 km đường bộ cao tốc. Khởi công tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Đẩy nhanh tiến độ đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Đầu tư và nâng cấp hạ tầng chiến lược: sân bay Long Thành (giai đoạn 2), Phú Quốc, Gia Bình; cảng biển Lạch Huyện, Nam Đồ Sơn, Cái Mép – Thị Vải, Liên Chiểu… Nâng cấp luồng hàng hải, kết nối vận tải đa phương thức, nhất là tại Nam Bộ và Đồng bằng sông Hồng.
Tăng tốc độ và chất lượng đô thị hóa, phát triển đô thị xanh, thông minh, thích ứng biến đổi khí hậu. Triển khai hiệu quả các cơ chế đặc thù để đạt mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030 theo Nghị quyết 201/2025/QH15 và Nghị định 192/2025/NĐ-CP.
Đẩy mạnh thu hút đầu tư xã hội, khơi thông điểm nghẽn về thể chế và nguồn lực; kết hợp linh hoạt giữa vốn đầu tư công, vốn vay và khai thác quỹ đất. Ưu tiên đầu tư hạ tầng có tính lan tỏa như cao tốc, đường sắt tốc độ cao, sân bay, đô thị thông minh.
Tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực đường sắt, công nghệ số, công nghệ xanh. Đưa toàn bộ hoạt động của Bộ lên môi trường số, ứng dụng AI, BIM, robot, vật liệu mới… trong xây dựng và vận hành hạ tầng. Phát triển hệ sinh thái giao thông phát thải thấp, vận tải thông minh, kéo giảm chi phí logistics xuống còn khoảng 15% GDP vào năm 2030.
