Thỏa thuận 1,1 tỷ USD và giai đoạn phục hồi
Thẩm phán Reed O’Connor vừa phê chuẩn thỏa thuận dàn xếp trị giá 1,1 tỷ USD, bao gồm tiền phạt và bồi thường cho gia đình các nạn nhân. Vụ kiện liên quan đến các sai sót của Boeing dẫn đến hai vụ tai nạn thảm khốc và một sự cố trên không vào tháng 1/2024.
Trong phán quyết, thẩm phán chỉ trích thỏa thuận "không đảm bảo được mức độ trách nhiệm cần thiết để bảo vệ an toàn cho hành khách", tuy nhiên ông cho rằng việc bác bỏ đề nghị của Bộ Tư pháp Mỹ có thể vượt quá thẩm quyền tòa án.
Việc kết thúc cuộc chiến pháp lý này cho phép Boeing tập trung trở lại vào việc chế tạo máy bay chất lượng cao. Tập đoàn sản xuất máy bay Mỹ đang tìm lại sự ổn định sau khi ông Kelly Ortberg nhậm chức CEO vào tháng 8/2024 và thực hiện hàng loạt bước đi tái xây dựng văn hóa sản xuất.
Ông Ortberg đã chuyển đến Seattle, nơi đặt các cơ sở lắp ráp chính, đồng thời củng cố bảng cân đối kế toán bằng việc phát hành thêm cổ phần. Vị CEO mới cũng tái cấu trúc chuỗi cung ứng. Những tiến triển tại nhà máy đã thuyết phục Cục Hàng không Liên bang (FAA) cho phép Boeing nâng sản lượng dòng 737 Max vượt ngưỡng giới hạn 38 chiếc/tháng.
Trong quý III, Boeing đã ghi nhận dòng tiền dương và đang chuẩn bị thu lợi nhuận từ lượng đơn đặt hàng 5.900 máy bay trị giá 535 tỷ USD.
Nguồn cơn từ việc ưu tiên lợi nhuận cổ đông
Sự xuống cấp văn hóa chất lượng của Boeing được cho là bắt nguồn từ việc chuyển trụ sở từ Seattle đến Chicago năm 2001, tách rời ban lãnh đạo khỏi dây chuyền sản xuất. Giai đoạn 2012-2019, Boeing đã chi tổng cộng 60 tỷ USD để trả cổ tức và mua lại cổ phiếu.
Để có nguồn tài chính này, ban lãnh đạo lúc đó đã cắt giảm mạnh lực lượng lao động, bao gồm cả kỹ sư, và chi phí sản xuất. Năm 2014, công đoàn buộc phải chấp thuận một thỏa thuận lao động 10 năm với nhiều điều khoản bất lợi, bao gồm việc xóa bỏ chế độ lương hưu truyền thống.
Việc quá tập trung vào cắt giảm chi phí diễn ra đúng thời điểm Boeing phát triển phiên bản 737 Max để cạnh tranh với dòng A320 của Airbus. Động cơ lớn hơn làm thay đổi đặc tính bay, buộc Boeing phải đưa ra giải pháp phần mềm (MCAS) để ngăn máy bay tự động ngóc mũi.
Các nhân viên Boeing sau đó đã che giấu thay đổi này với FAA để tránh yêu cầu đào tạo lại phi công. Bộ Tư pháp Mỹ cho biết Boeing đã cắt giảm quy trình để tiết kiệm khoảng 243,6 triệu USD chi phí đào tạo.
Việc thiếu đào tạo này là một trong những yếu tố dẫn đến 2 vụ tai nạn của Lion Air 610 (tháng 10/2018) và Ethiopian Airlines 302 (tháng 3/2019), khiến 346 người thiệt mạng. Sự suy giảm chất lượng tiếp tục thể hiện vào tháng 1/2024 khi một tấm chặn cửa bật khỏi thân máy bay Alaska Airlines do thiếu 4 bu-lông.
Năm 2024, Boeing đã chi 14,3 tỷ USD tiền mặt và chấp nhận chi trả cao hơn cho công nhân sau cuộc đình công gần 2 tháng. Các nhà phân tích dự báo công ty có thể đạt dòng tiền hàng năm khoảng 14 tỷ USD vào cuối thập kỷ, sau khi thu hẹp khoản nợ 53 tỷ USD. Thỏa thuận 1,1 tỷ USD là một bước tiến, nhưng ưu tiên hàng đầu của hãng vẫn là sản xuất máy bay chất lượng và giành lại thị phần từ Airbus.
