Câu chuyện kinh doanh Netflix: Hành trình từ bưu điện đến đế chế 'streaming' toàn cầu

Netflix – từ một dịch vụ cho thuê đĩa DVD qua đường bưu điện tại Mỹ đã chuyển mình thành nền tảng streaming hàng đầu thế giới với hơn 270 triệu thuê bao toàn cầu. Câu chuyện thành công của Netflix là minh chứng cho sức mạnh đổi mới, sự nhạy bén trước thay đổi công nghệ và chiến lược toàn cầu hóa, tạo nên một cuộc cách mạng thực sự trong ngành công nghiệp giải trí.

Tầm nhìn của Reed Hastings và Marc Randolph

Netflix được sáng lập vào năm 1997 bởi Reed Hastings và Marc Randolph tại California, Mỹ. Câu chuyện nổi tiếng về nguồn gốc Netflix bắt đầu khi Hastings, sau một lần bị phạt gần 40 USD vì trả đĩa phim "Apollo 13" muộn cho Blockbuster, đã nảy ra ý tưởng xây dựng một dịch vụ cho thuê băng đĩa không tính phí phạt trễ hạn.

Marc Randolph (bên phải) và Reed Hastings đã xây dựng thành công đế chế Netflix. Ảnh: TL Marc Randolph (bên phải) và Reed Hastings đã xây dựng thành công đế chế Netflix. Ảnh: TL

Ban đầu, Netflix hoạt động như một cửa hàng cho thuê đĩa DVD trực tuyến, gửi sản phẩm đến tận nhà khách hàng qua đường bưu điện. Không gian trực tuyến giúp Netflix vượt qua hạn chế về vị trí, kho bãi và mang đến cho người tiêu dùng Mỹ trải nghiệm mới lạ, linh hoạt.

Reed Hastings, người sau này trở thành “bộ não” của Netflix, nổi tiếng với triết lý “phá vỡ để dẫn đầu”, liên tục đặt câu hỏi về tương lai và không ngần ngại thay đổi mô hình kinh doanh khi cơ hội xuất hiện.

Từ thuê đĩa DVD đến nền tảng trực tuyến

Thành công bước đầu giúp Netflix tăng trưởng nhanh trong giai đoạn 2000–2007, nhưng chính sự phát triển của internet băng thông rộng tại Mỹ đã tạo nên bước ngoặt. Đầu năm 2007, Netflix giới thiệu dịch vụ streaming video trực tuyến, cho phép người dùng xem phim, chương trình truyền hình ngay trên máy tính mà không cần chờ nhận đĩa qua bưu điện.

Đây là quyết định táo bạo, bởi vào thời điểm đó, doanh thu từ dịch vụ DVD vẫn là “xương sống” của Netflix, còn streaming bị coi là “đốt tiền”. Tuy nhiên, Hastings tin rằng tương lai của giải trí là trực tuyến, đặt cược tất cả nguồn lực cho mảng này.

Việc chuyển đổi sang streaming cho phép Netflix mở rộng thư viện nội dung nhanh chóng, tiếp cận đa dạng đối tượng khách hàng. Bước đi này cũng giúp Netflix vượt lên các đối thủ truyền thống như Blockbuster, Hollywood Video, vốn phụ thuộc vào cửa hàng vật lý.

Mô hình thuê bao, đầu tư nội dung gốc và toàn cầu hóa

Netflix xây dựng mô hình kinh doanh thuê bao (subscription), cho phép người dùng truy cập kho phim, chương trình truyền hình không giới hạn với mức phí cố định hàng tháng.

Từ năm 2013, Netflix chuyển sang chiến lược sản xuất nội dung gốc (original content), nổi bật với loạt phim “House of Cards”, “Orange is the New Black” và sau này là “Stranger Things”, “The Crown”, “Squid Game”… Thay vì chỉ dựa vào phim mua bản quyền, Netflix đầu tư mạnh cho sáng tạo nội dung riêng, kiểm soát chất lượng và đa dạng hóa nguồn thu.

Sự thành công của các series gốc đưa Netflix thành “ông lớn” Hollywood mới, thay đổi cách thức sản xuất, phát hành và thưởng thức phim ảnh trên toàn cầu. Các bộ phim do Netflix sản xuất nhiều lần đoạt giải Oscar, Emmy, khẳng định vị thế trong ngành công nghiệp giải trí quốc tế.

Netflix cũng tiên phong mở rộng ra toàn cầu: năm 2010, dịch vụ streaming ra mắt tại Canada, sau đó lan sang châu Âu, Mỹ Latinh, châu Á và đến năm 2016, Netflix đã có mặt tại hơn 190 quốc gia. Đặc biệt, chiến lược nội địa hóa nội dung giúp Netflix nhanh chóng thích nghi với từng thị trường, hợp tác với các nhà sản xuất địa phương để sản xuất phim bản ngữ, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng toàn cầu.

Đế chế streaming tỷ đô, thay đổi ngành giải trí

Tính đến quý 2/2024, Netflix sở hữu hơn 270 triệu thuê bao trả phí tại hơn 190 quốc gia, doanh thu năm 2023 đạt 33,7 tỷ USD, lợi nhuận ròng hơn 5,4 tỷ USD.

Netflix là nền tảng streaming lớn nhất thế giới, vượt qua Amazon Prime Video, Disney+, HBO Max cả về số thuê bao lẫn độ nhận diện thương hiệu. Các sản phẩm nội dung gốc của Netflix không chỉ gây sốt toàn cầu mà còn tạo ra những trào lưu văn hóa – như thành công vang dội của “Squid Game” (Trò chơi con mực) năm 2021, “Money Heist”, “The Queen’s Gambit”, “Wednesday”, v.v.

Tại Việt Nam, Netflix trở thành nền tảng xem phim trực tuyến phổ biến nhất kể từ năm 2017, góp phần định hình thói quen giải trí số của người Việt, đồng thời hợp tác sản xuất nhiều bộ phim Việt Nam phát sóng toàn cầu.

Đổi mới, bản lĩnh và thích nghi liên tục

Câu chuyện kinh doanh của Netflix là bài học lớn về đổi mới và chấp nhận thay đổi để phát triển. Sự thành công của Netflix không chỉ đến từ công nghệ hay nội dung, mà còn là minh chứng cho tầm nhìn chiến lược, khả năng thích nghi và dám “đánh cược” với cái mới.

Netflix dám rời bỏ vùng an toàn, tự “phá vỡ” mô hình kinh doanh cũ, chuyển dịch toàn bộ nguồn lực sang streaming khi chưa ai dám làm. Việc đầu tư mạnh mẽ vào sản xuất nội dung gốc, xây dựng hệ sinh thái toàn cầu, khai thác dữ liệu khách hàng để cá nhân hóa trải nghiệm đã tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho Netflix.

Đồng thời, Netflix còn thể hiện sự linh hoạt khi liên tục cập nhật công nghệ, mở rộng nội dung đa dạng, phục vụ mọi tầng lớp khán giả và thích nghi nhanh với xu hướng toàn cầu hóa. Để dẫn đầu thị trường, cần luôn đặt câu hỏi, dám thay đổi mô hình, liên tục sáng tạo và không ngừng lắng nghe khách hàng.