Chiều 28/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Nội quy kỳ họp Quốc hội ban hành kèm theo Nghị quyết số 71/2022/QH15 của Quốc hội.
Không nên đọc nội dung không phải do mình soạn
Tham gia ý kiến, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) nêu thực tế vấn đề đại biểu Quốc hội cầm giấy phát biểu, cho rằng vấn đề này thu hút sự chú ý trong hội trường, ngoài xã hội và cả trên mạng xã hội.
ĐBQH Nguyễn Anh Trí.
Ông Nguyễn Anh Trí cho rằng: "Việc đọc các nội dung không phải do mình soạn ra, đặc biệt là những nội dung đó do ai nhờ đọc hộ và trùng lặp hoặc viết sai là không nên. Còn cầm giấy đọc bài phát biểu do mình chuẩn bị kỹ, đúng trọng tâm, có cân nhắc ngôn từ, đảm bảo thời gian cho phép thì rất tốt".
Đại biểu khẳng định nên khuyến khích phát biểu không cầm giấy đọc, tôn trọng thời gian và làm chủ cảm xúc và bản thân ông cũng ngưỡng mộ những người có thể làm như vậy.
Tuy nhiên, theo quan điểm cá nhân, trước khi phát biểu, đại biểu thường chuẩn bị kỹ và đọc khi phát biểu là một cách để làm chủ cảm xúc, đảm bảo thời gian.
Do đó, đại biểu đoàn Hà Nội cho rằng, việc phát biểu nội dung do mình chuẩn bị chu đáo, sâu sắc với thời lượng phù hợp, tôn trọng ĐBQH, tôn trọng Quốc hội, tôn trọng cử tri thì phát biểu bằng cách đọc hoặc không cầm giấy đọc đều được.
Liên quan đến thảo luận tại phiên họp toàn thể Quốc hội, ĐBQH Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho biết, nội quy hiện hành quy định đại biểu phát biểu tối đa 7 phút, tranh luận không quá 3 phút.
Đại biểu Hòa cho rằng quy định này rất phù hợp và trong quá trình điều hành, Chủ tọa cũng rất linh hoạt. Khi có nhiều đại biểu đăng ký, Chủ tọa đã linh động giảm thời gian phát biểu còn 5 phút, tranh luận còn 2 phút. Việc điều hành như vậy là phù hợp và không cần thay đổi thời gian theo hướng thu hẹp như dự thảo.
Tự nhận là đại biểu phát biểu hơi nhiều, nên nếu phát biểu lần 2 thì thấy hơi kỳ kỳ. Vì vậy, ông đề nghị các đại biểu cũng nên nghiên cứu và cân nhắc vấn đề này.
Cấm sử dụng trang phục, phụ kiện có logo doanh nghiệp
Nêu ý kiến về chuẩn mực nghị trường và hành vi ứng xử của đại biểu Quốc hội, ĐBQH Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đánh giá, thời gian qua nội quy kỳ họp Quốc hội chưa quy định đầy đủ về chuẩn mực ứng xử như trang phục, biểu tượng cá nhân và các hành vi bị nghiêm cấm hoặc cần khuyến khích.
ĐBQH Thạch Phước Bình.
Khoảng trống này ảnh hưởng đến hình ảnh đại biểu và giảm sút sự nghiêm cẩn, tôn nghiêm của cơ quan công quyền trước nhân dân và bạn bè quốc tế.
Ông kiến nghị bổ sung các hành vi bị cấm tại nghị trường. Trong đó, kiến nghị cấm sử dụng trang phục, phụ kiện có logo doanh nghiệp, khẩu hiệu thương mại hoặc biểu tượng cá nhân dễ gây hiểu nhầm về lợi ích đại diện.
Cấm ghi hình, ghi âm, phát trực tiếp phiên họp khi chưa được phép của Chủ tọa kỳ họp và Văn phòng Quốc hội.
Cấm rời hội trường khi đang họp mà không có lý do chính đáng, đặc biệt khi đang thảo luận hoặc biểu quyết.
Cấm phát biểu công kích cá nhân, dùng ngôn ngữ mỉa mai, xúc phạm hoặc xuyên tạc nội dung thảo luận, gây rối trật tự hoặc làm nhiễu loạn thông tin.
Cấm sử dụng thời gian phát biểu không đúng trọng tâm nghị sự hoặc lặp lại nội dung đã trình bày nhiều lần.
"Các quy định này cần được đồng bộ với Luật Tổ chức Quốc hội (Điều 23, Điều 35) và các luật về phòng chống tham nhũng, chống lãng phí, nhấn mạnh vai trò gương mẫu, trung thực, minh bạch trong hành vi công vụ", ông Bình nêu ý kiến.
Về thời hạn cung cấp tài liệu kỳ họp, theo ông Bình chất lượng phát biểu và biểu quyết phụ thuộc nhiều vào việc đại biểu được cung cấp tài liệu đầy đủ, kịp thời như dự thảo luật, báo cáo thẩm tra, báo cáo giải trình, tờ trình, phụ lục.
Tuy nhiên, thực tế nhiều năm qua cho thấy tài liệu thường được gửi sát hoặc ngay trong ngày làm việc thảo luận, ảnh hưởng khả năng nghiên cứu và phản biện của đại biểu, làm giảm tính minh bạch, dân chủ và hiệu quả nghị trường.
Vì vậy, ông kiến nghị quy định bắt buộc tài liệu phục vụ kỳ họp phải gửi đại biểu ít nhất 5 ngày làm việc trước phiên thảo luận chính thức.
Riêng dự thảo luật, nghị quyết phải gửi ít nhất 7 ngày làm việc. Trường hợp đặc biệt do yếu tố khách quan, phải có văn bản thông báo lý do cụ thể và được Chủ tịch Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý.
ĐBQH Phạm Văn Hòa.
Quan tâm đến nội dung giải trình, tiếp thu ý kiến của ĐBQH, ĐBQH Phạm Văn Hoà cho biết, quy trình thảo luận các nội dung của dự án Luật trong một kỳ họp thường là thảo luận ở tổ, sau đó thảo luận ở hội trường, giải trình tiếp thu ý kiến đại biểu và bấm nút thông qua.
Đại biểu đề nghị sau khi họp tổ, cơ quan chủ trì soạn thảo cần có báo cáo giải trình, tiếp thu các ý kiến của ĐBQH và gửi cho tất cả đại biểu để ĐBQH nắm được nội dung nào đã được tiếp thu, từ đó, không phát biểu trùng lắp trong buổi thảo luận ở hội trường và dành thời gian phát biểu ý kiến mới.
Cùng quan điểm, ĐBQH Vi Đức Thọ (đoàn Sơn La) đề nghị quy định cơ quan chủ trì soạn thảo gửi báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến góp ý của đại biểu trong cuộc họp tại tổ đến ĐBQH chậm nhất 24 giờ trước khi Quốc hội thảo luận tại hội trường. Theo đại biểu, quy định rõ thời gian để các ĐBQH có thời gian nghiên cứu, xem xét, để góp ý được hiệu quả hơn.
Giải trình ý kiến ĐBQH, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết, đối với đề nghị cần cải thiện triệt để tiến độ gửi hồ sơ tài liệu đến ĐBQH để đảm bảo thời gian nghiên cứu kỹ trước khi phát biểu ý kiến góp ý, ban soạn thảo sẽ tiếp thu, tiếp tục tham mưu cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý, chỉ đạo quyết liệt hơn nữa trong công tác chuẩn bị cho kỳ họp và khắc phục triệt để việc gửi chậm tài liệu cho ĐBQH.
