Cần sự thay đổi để đáp ứng yêu cầu mới
Hưởng ứng Ngày thành lập Tổ chức trợ giúp pháp lý (6/9/1997-6/9/2025), ngày 5/9 Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp) tổ chức Tọa đàm "Sự tham gia của tổ chức xã hội trong công tác trợ giúp pháp lý".
Tọa đàm được tổ chức nhằm đánh giá toàn diện về việc phát huy nguồn lực từ các tổ chức xã hội để nâng cao hiệu quả, chất lượng và phạm vi tiếp cận dịch vụ trợ giúp pháp lý cho người dân, từ đó góp phần bảo vệ công lý và bảo đảm công bằng xã hội và đề xuất để hoàn thiện thể chế trợ giúp pháp lý.
Ông Lê Vệ Quốc - Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý chia sẻ, trong bối cảnh yêu cầu đổi mới hiện nay, công tác trợ giúp pháp lý cũng phải có sự thay đổi để đáp ứng tình hình mới.
Ông Lê Vệ Quốc - Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý phát biểu tại tọa đàm.
Vị Cục trưởng đề nghị các đại biểu tập trung làm rõ những vấn đề cơ bản như: Công tác trợ giúp pháp lý những vấn đề tiếp tục hoàn thiện chính sách, thể chế để sửa đổi, bổ sung Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017; vai trò của đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý khi gắn với chế định Luật sư công; nghiên cứu cơ chế phối hợp thực chất giữa Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý với các Sở Tư pháp, Trung tâm trợ giúp pháp lý ở địa phương với các tổ chức xã hội.
Phát biểu tại Tọa đàm, bà Tạ Thị Minh Lý - Chủ tịch Hội Bảo trợ tư pháp cho người nghèo Việt Nam cho biết, nhiệm vụ của luật sư công không chỉ dừng ở việc tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng mà còn bao gồm việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhóm yếu thế, công dân Việt Nam ở nước ngoài và các tổ chức xã hội.
Một số đại biểu, chuyên gia tham dự và đóng góp ý kiến tại toạ đàm.
So sánh với chức năng này cho thấy, phần lớn nhiệm vụ của luật sư công hiện cũng đang được trợ giúp pháp lý thực hiện, với ưu thế là gắn bó trực tiếp, gần gũi với người dân. Bà đề xuất cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý với các tổ chức xã hội khi thực hiện một nội dung trợ giúp pháp lý cho đối tượng yếu thế.
Bà Nguyễn Tú Anh - Giám đốc Trung tâm trợ giúp pháp lý Tp.Hà Nội lại nhấn mạnh cần có cơ chế, chính sách để phát triển đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý đủ về số lượng và mạnh về chất lượng để đáp ứng nhu cầu của người dân, đặc biệt là đối tượng yếu thế. Bên cạnh đó, cần tăng cường sự phối hợp với sự tham gia của tổ chức xã hội trong công tác trợ giúp pháp lý.
Nâng cao khả năng tiếp cận của người yếu thế ở địa bàn khó khăn
Tại tọa đàm, ông Đặng Văn Thanh - Phó Chủ tịch thường trực Liên hiệp hội cho biết hiện có khoảng 8 - 10 triệu người khuyết tật, với nhu cầu được trợ giúp pháp lý ngày càng gia tăng. Nhưng thực tế công tác này gặp không ít khó khăn về kinh phí, nhân lực cũng như khả năng tiếp cận nội dung tư vấn, bảo trợ pháp luật tại những địa bàn ở xa trung tâm.
Các đại biểu đóng góp ý kiến.
Đồng tình với ý kiến trên, ông Trịnh Văn Khải đại diện Hội Cựu chiến binh Việt Nam còn cho rằng,nhu cầu được trợ giúp pháp lý thì ngày càng tăng nhưng những khó khăn về kinh tế, nhân lực, đặc biệt tại địa bàn ở xa trung tâm thì người khuyết tật khó tiếp cận được dịch vụ này.
Thế nhưng, nếu thông qua các tổ chức ở địa phương, người khuyết tật có thể được thụ hưởng chính sách này. Ngoài ra, ông nhấn mạnh rằng cần phải đẩy mạnh truyền thông hơn nữa về công tác trợ giúp pháp lý.
Tại Tọa đàm, đại diện Trung ương Hội Phụ nữ Việt Nam đề nghị mở rộng đối tượng được trợ giúp pháp lý thông qua các tổ chức xã hội, bởi mỗi nhóm như phụ nữ đơn thân, nông dân hay người lao động di cư đều có những điểm yếu thế riêng.
Vị đại diện cũng kiến nghị bổ sung cơ chế phối hợp liên ngành giữa Bộ Tư pháp và các tổ chức chính trị - xã hội nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.
Sau khi lắng nghe các ý kiến, ông Lê Vệ Quốc khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành cùng các tổ chức xã hội, để công tác trợ giúp pháp lý thực sự đi vào chiều sâu và lan tỏa tính nhân văn.
