Đế chế xe điện lung lay, Tesla đối mặt với khủng hoảng nhận diện

Đại lý của Tesla ở California, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Mới đây, Tesla đã báo cáo lợi nhuận quý II/2025 yếu hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Trong cuộc họp công bố lợi nhuận, ông chủ của Tesla là tỷ phú Elon Musk đã cảnh báo về những trở ngại và chia sẻ rằng dịch vụ gọi xe và các tính năng tự hành sẽ là trọng tâm chính của công ty trong thời gian tới.

Mảng kinh doanh xe điện (EV) của Tesla đang suy giảm mạnh trước sự cạnh tranh gia tăng và làn sóng phản đối các quan điểm chính trị của ông Musk ngày càng lớn. Bên cạnh đó, việc gói tín dụng liên bang trị giá 7.500 USD cho xe điện hết hạn cũng khiến tình hình thêm khó khăn.

Phát biểu trên chương trình Opening Bid của Yahoo Finance, chuyên gia Lisa Schreiber của công ty đầu tư Gradient Investments cho biết khi nói về việc định giá, các nhà đầu tư không biết chính xác phải định giá Tesla như thế nào. Bà giải thích rằng Tesla không còn chỉ là một công ty thuần về xe điện, nhưng cũng chưa thực sự trở thành một công ty robotaxi (taxi tự lái) và robot. Chính điều này đã gây ra sự lúng túng cho các nhà đầu tư.

Quả thật, cách thị trường định giá Tesla cho thấy rõ sự lúng túng này. Cổ phiếu của Tesla đang được giao dịch như một ngôi sao công nghệ đang lên chứ không phải một hãng xe. Hệ số P/E dự phóng (giá trên thu nhập dự kiến) của Tesla lên tới 161 lần, một con số bỏ xa cả những “gã khổng lồ” công nghệ tăng trưởng mạnh như Nvidia (khoảng 55 lần), và hoàn toàn khác biệt so với một hãng xe thuần túy như Ford (chỉ 9,6 lần).

Trong khi đó, một số người lại nhìn nhận Tesla giống như một công ty đang loay hoay, chưa định hình được hướng đi cho tương lai. Dù những đổi mới về công nghệ lái xe tự hành rất đáng ghi nhận, nhưng việc phải chờ đợi quá lâu đang thử thách lòng kiên nhẫn của ngay cả những nhà đầu tư bình tĩnh nhất.

Chuyên gia Schreiber lưu ý rằng cần phải thận trọng, đặc biệt là với Tesla, vì ông Musk thường xuyên đưa ra những lời hứa hẹn lớn lao nhưng chậm trễ trong việc ra mắt sản phẩm. Một ví dụ là dịch vụ robotaxi: dù đã ra mắt vào tháng Sáu vừa qua tại Austin, Texas, nhưng theo các nhà phân tích của William Blair, nó vẫn đi sau đối thủ Waymo của Google tới sáu năm. Trong buổi báo cáo lợi nhuận, ông Musk cũng đã đề cập đến robot hình người, AI và việc tích hợp chúng vào đội xe của công ty.

Nếu ông Musk và các cộng sự có thể hiện thực hóa những lời hứa của mình, các nhà đầu tư như chuyên gia Schreiber có lẽ sẽ là những người đầu tiên ủng hộ. Nhưng ở thời điểm hiện tại, họ chọn cách đứng ngoài quan sát và chờ đợi. Chuyên gia này cho rằng cần phải thận trọng ở thời điểm này. Chuyên gia này cho biết, để có thể quyết định mua vào, họ cần phải thấy những kết quả hữu hình, chứng kiến lời hứa trở thành hiện thực trước đã.

Trong cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh gần đây, ông Musk tuyên bố Tesla đang trong quá trình xin giấy phép từ cơ quan quản lý để ra mắt dịch vụ robotaxi ở nhiều tiểu bang, bao gồm California, Nevada, Arizona và Florida.

Ông kỳ vọng dịch vụ này sẽ tiếp cận 50% dân số Mỹ vào cuối năm nay và sẽ được triển khai trên quy mô lớn vào cuối năm 2026. Tuy nhiên, cho đến nay, công ty chỉ đang vận hành một đội xe nhỏ ở Austin, Texas, và chưa mở cửa cho công chúng. Việc xin giấy phép, đặc biệt là tại California, có thể sẽ là một rào cản lớn hơn nhiều so với những gì ông Musk kỳ vọng.

Ông Shawn Campbell, cố vấn tại công ty đầu tư Camelthorn Investments và cũng là một cổ đông của Tesla, nhận định Tesla không được phép phạm sai lầm với dịch vụ robotaxi. Mảng kinh doanh ô tô của hãng cũng đang gặp khó khăn khi doanh số sụt giảm ở hầu hết các thị trường.

Doanh số của Tesla đã giảm 13% trong nửa đầu năm 2025, khi mảng kinh doanh xe điện cốt lõi sa sút do dòng sản phẩm cũ kỹ và thiệt hại về thương hiệu từ các hoạt động chính trị của ông Musk. Việc chưa có mẫu xe giá rẻ nào ra mắt cho đến quý cuối cùng của năm và khả năng khoản ưu đãi thuế 7.500 USD cho người mua xe điện tại Mỹ sắp tới không còn nữa cũng khiến chính ông Musk phải thừa nhận rằng công ty có thể sẽ phải đối mặt với "một vài quý khó khăn".

Ngày 23/7 vừa qua, Tesla thông báo đã sản xuất những phiên bản đầu tiên của mẫu xe giá rẻ, một động thái được cho là nhằm ngăn chặn đà sụt giảm doanh số nghiêm trọng mà hãng đang đối mặt trên các thị trường toàn cầu.

Tesla dự kiến sẽ sản xuất hàng loạt mẫu xe giá rẻ này vào nửa cuối năm nay, làm dấy lên hy vọng sẽ vực dậy nhu cầu trong bối cảnh phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các dòng xe điện rẻ hơn, đặc biệt là tại Trung Quốc, cũng như làn sóng phản ứng dữ dội đối với các quan điểm chính trị của ông Musk.