Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV/drone) của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu Nga đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho cả sản lượng và xuất khẩu nhiên liệu của gã khổng lồ Á-Âu, với lượng hàng vận chuyển bằng đường biển trong tháng 9 giảm 17,1% so với tháng 8, theo ước tính của Reuters dựa trên dữ liệu từ các nguồn tin trong ngành.
Theo tính toán, Nga chỉ xuất khẩu được 7,58 triệu tấn nhiên liệu qua đường biển trong tháng 9, giảm mạnh so với mức cao hơn ở tháng 8. Hầu hết các tuyến cảng chính đều bị ảnh hưởng nặng nề.
Cảng Baltic (bao gồm Primorsk, Vysotsk, St. Petersburg và Ust-Luga) chứng kiến xuất khẩu giảm 15,4%, xuống còn 4,36 triệu tấn. Cảng Biển Đen và Biển Azov giảm tới 23,2%, chỉ còn 2,52 triệu tấn.
Các cảng Bắc Cực như Murmansk và Arkhangelsk tăng nhẹ 1,8% lên 30.200 tấn, trong khi cảng Viễn Đông giảm 1,5% xuống 661.300 tấn.
Sự sụt giảm này chủ yếu xuất phát từ việc sản xuất nhiên liệu bị gián đoạn do các cuộc tấn công UAV, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhiên liệu nội địa lên đến 20% nhu cầu, theo ước tính của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
"Theo dữ liệu của chúng tôi, tình trạng thiếu hụt xăng dầu của đối phương lên tới khoảng 20% nhu cầu. Các ước tính dao động từ 13-20%, nhưng đã được xác nhận rằng tình trạng thiếu hụt là rất đáng kể. Theo quan điểm của chúng tôi, hiện tại con số này là khoảng 20%", ông Zelensky viết trên X.
"Vũ khí của chúng tôi đang mang lại kết quả cụ thể", nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh, trong bối cảnh cả hai bên đang tăng cường tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau trước mùa đông khắc nghiệt.
Ở chiều ngược lại, Nga cũng tăng cường các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, gây thiệt hại nghiêm trọng. Ảnh: Moscow Times
Theo các báo cáo, ít nhất 10 nhà máy lọc dầu Nga đã trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công UAV Ukraine trong tháng 8 và tháng 9. Một số cơ sở lớn bị ảnh hưởng bao gồm nhà máy Kirishinefteorgsintez của Surgutneftegaz, nhà máy Volgograd của Lukoil, và hàng loạt các nhà máy ở Samara của Rosneft.
Nga chưa công bố mức độ thiệt hại chính thức, nhưng những cuộc tấn công này gây ra các sự cố ngoài kế hoạch, buộc nhiều nhà máy phải tạm dừng tiếp nhận dầu thô để sửa chữa. Một ví dụ điển hình là vụ hỏa hoạn tại nhà máy Ufa, cách biên giới Ukraine gần 900 dặm (1.448 km), do UAV tầm xa của Ukraine gây ra.
Các nguồn tin từ cơ quan an ninh Ukraine xác nhận đây là một phần trong chiến dịch tấn công liên tục nhằm làm suy yếu ngành năng lượng Nga.
Theo Tổng tư lệnh Ukraine Oleksandr Syrskyi, trong tháng 9, Ukraine đã thực hiện 70 cuộc tấn công vào Nga, nhắm vào các cơ sở sản xuất nhiên liệu, chất bôi trơn, và các thành phần khác của tổ hợp công nghiệp-quân sự Nga.
Để đối phó với tình trạng thiếu hụt nhiên liệu nội địa, Nga đã gia hạn lệnh cấm xuất khẩu xăng và áp đặt lệnh cấm xuất khẩu diesel đối với các công ty không phải nhà sản xuất đến cuối năm nay.
Những biện pháp này nhằm ưu tiên nguồn cung nội địa, nhưng cũng làm giảm đáng kể doanh thu từ xuất khẩu năng lượng của Điện Kremlin.
Ở chiều ngược lại, Nga cũng tăng cường các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, gây thiệt hại nghiêm trọng.
Các cuộc tấn công gần đây của Nga đã làm gián đoạn 60% sản lượng khí đốt tự nhiên của Ukraine, dẫn đến tình trạng mất điện trên diện rộng.
Các cuộc không kích mới nhất của Nga đã khiến hơn 240.000 ngôi nhà ở khu vực Odessa, Tây Nam Ukraine, mất điện vào ngày 11/10, theo các quan chức. Bộ Năng lượng Ukraine cho biết hơn 800.000 khách hàng ở Kiev đã bị mất điện tạm thời trong ngày.
Thủ tướng Ukraine Yulia Svyrydenko mô tả cuộc tấn công của Nga vào ngày 10/10 là "một trong những cuộc tấn công tập trung lớn nhất nhằm vào các cơ sở năng lượng" của đất nước.
Do sản lượng khí đốt nội địa giảm mạnh, Ukraine buộc phải tăng nhập khẩu khí đốt từ châu Âu, với kế hoạch tăng 30% lượng nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu mùa đông, theo Bộ trưởng Năng lượng Ukraine Svitlana Grynchuk.
Ukraine dự kiến cần hơn 4 tỷ m3 khí đốt đến cuối mùa đông, với chi phí ước tính khoảng 2 tỷ USD, chưa kể chi phí sửa chữa các cơ sở bị hư hại trong các cuộc tấn công.
Minh Đức (Theo Oil Price, Reuters, CNN)
