Động lực đằng sau sức hút của Memecoin
Bản chất của memecoin hoàn toàn khác biệt so với các dự án blockchain truyền thống. Chúng không ra đời để giải quyết một vấn đề kỹ thuật hay kinh tế, mà thường xuất phát từ một trào lưu văn hóa trên Internet. Ví dụ điển hình nhất là Dogecoin, được tạo ra vào năm 2013 bởi hai kỹ sư phần mềm với mục đích châm biếm sự nghiêm túc xung quanh Bitcoin. Tuy nhiên, đồng tiền này sau đó đã trở thành một hiện tượng toàn cầu với giá trị vốn hóa đạt hàng chục tỷ USD ở thời kỳ đỉnh cao.
Sức hấp dẫn của memecoin không nằm ở tính ứng dụng, mà đến từ hiệu ứng lan truyền của cộng đồng trên các nền tảng mạng xã hội. Một dòng tweet từ người có sức ảnh hưởng, một hình ảnh chế (meme) lan truyền, hay một chiến dịch trên TikTok có thể đẩy giá một đồng tiền số vô danh tăng vọt trong thời gian ngắn. Cộng đồng chính là yếu tố cốt lõi, tạo ra và duy trì sức sống cho các dự án này.
Các nhà đầu tư nhỏ lẻ thường bị thu hút bởi mức giá rất thấp của memecoin. Với một số vốn nhỏ, họ có thể sở hữu hàng triệu, thậm chí hàng tỷ token. Tâm lý "vé số" với kỳ vọng tài sản sẽ nhân lên nhiều lần khi cơn sốt bùng nổ đã thúc đẩy nhiều người tham gia, bất chấp các rủi ro tiềm ẩn. Nhân vật điển hình có khả năng tác động đến thị trường này là Elon Musk, người từng nhiều lần khiến giá Dogecoin biến động mạnh chỉ bằng các bài đăng của mình.
Rủi ro, cơ hội và vị thế trong thị trường
Không thể phủ nhận memecoin đã tạo ra những câu chuyện thành công đáng kinh ngạc, khi một số nhà đầu tư sớm đã trở thành triệu phú chỉ từ vài trăm USD. Tuy nhiên, đây là những trường hợp rất hiếm. Phần lớn nhà đầu tư tham gia khi giá đã ở mức cao và chịu thua lỗ nặng khi trào lưu hạ nhiệt. Biến động giá của memecoin cực kỳ lớn, có thể tăng và giảm hàng chục phần trăm chỉ trong một ngày.
Các chuyên gia tài chính thường đánh giá memecoin với sự hoài nghi. Họ chỉ ra rằng việc thiếu nền tảng công nghệ, mô hình kinh doanh bền vững và giá trị sử dụng thực tế khiến memecoin không thể được xem là một loại tài sản đầu tư dài hạn. Phần lớn các dự án memecoin chỉ tồn tại trong vài tuần hoặc vài tháng trước khi giá trị về gần như bằng không.
Ở một góc độ khác, những người ủng hộ lại coi memecoin là một hiện tượng văn hóa số. Họ cho rằng việc đầu tư vào memecoin không chỉ vì lợi nhuận, mà còn để trở thành một phần của một câu chuyện, một cộng đồng. Nó được xem như một sự phản kháng đối với sự khô khan của tài chính truyền thống.
Do đó, memecoin nên được nhìn nhận như một tài sản đầu cơ có rủi ro cực kỳ cao. Nó không phải là một khoản đầu tư bền vững nhưng lại là một phần không thể thiếu, phản ánh văn hóa Internet và tâm lý đám đông trong kỷ nguyên số. Tương lai sẽ có nhiều memecoin biến mất, nhưng cũng sẽ luôn có những đồng tiền mới ra đời, gắn liền với các trào lưu mới, duy trì sự tồn tại của phân khúc độc đáo này.
